Bệnh nha chu ở chó (bệnh nướu răng)

Bệnh nha chu ở chó là gì?

Bệnh nha chu ở chó là một bệnh tiến triển do vi khuẩn trong miệng gây tổn thương nướu, xương và các cấu trúc hỗ trợ khác của răng. Bởi vì bệnh này ẩn bên dưới nướu nên trong nhiều trường hợp, các dấu hiệu bệnh nướu răng ở chó không được nhìn thấy rõ ràng cho đến khi bệnh ở giai đoạn nặng. Vì vậy, điều quan trọng là phải bắt đầu chăm sóc nha khoa phòng ngừa cho thú cưng của bạn ngay từ khi còn nhỏ.

Nguyên nhân gây bệnh nha chu

Vi khuẩn tích tụ trong miệng chó và khi kết hợp với các khoáng chất khác, có thể biến thành mảng bám, cứng lại trong vòng 2 – 3 ngày. Khi hệ thống miễn dịch của chó bắt đầu chống lại sự tích tụ vi khuẩn này, nướu bị viêm và các dấu hiệu bệnh rõ ràng hơn sẽ xuất hiện.

Dinh dưỡng và chế độ ăn uống kém có thể góp phần vào sự phát triển của mảng bám và vi khuẩn, cuối cùng gây ra bệnh nha chu. Không có thói quen đánh răng, răng khấp khểnh dễ mắc bệnh nướu răng), ngậm đồ chơi đều có thể gây ra bệnh nướu răng ở chó.

Nguy cơ mắc bệnh nha chu ở chó

Bệnh nha chu rất phổ biến. Hơn 80% chó trên 3 tuổi mắc bệnh nha chu ở một mức độ nào đó. Mặc dù bệnh nha chu phổ biến hơn ở vật nuôi lớn tuổi nhưng ảnh hưởng của nó bắt đầu từ những chú chó nhỏ hơn. Viêm nướu thường phát triển sau 1 tuổi và tiến triển nếu không được chăm sóc đúng cách, gây ra những tổn thương không thể phục hồi. Tình trạng này có khả năng gây tổn thương các cơ quan khác như tim, gan và thận.

Các yếu tố nguy cơ mắc bệnh nha chu bao gồm:

• Thiếu việc chăm sóc răng miệng tại nhà

• Tuổi tác

• Răng quá chen chúc ở chó nhỏ, đặc biệt là những con có mũi ngắn và phẳng.

• Sai khớp cắn của răng.

• Nhai vật cứng.

• Răng sữa không rụng.

• Các bệnh khác như suy thận mãn tính hoặc tiểu đường.

Triệu chứng và giai đoạn bệnh nha chu ở chó

Các triệu chứng của bệnh nướu răng ở chó có thể rất khác nhau. Ngay cả những con chó có hàm răng trắng như ngọc cũng có thể mắc bệnh nghiêm trọng mà chỉ được phát hiện sau khi gây mê, chụp X-quang toàn bộ miệng và kiểm tra nướu. Vì vậy, bạn không nên đợi cho đến khi xảy ra vấn đề mới đi kiểm tra và làm sạch răng cho thú cưng. Đây phải là một phần trong quá trình kiểm tra răng hàng năm cho thú cưng của bạn.

Các triệu chứng của bệnh nướu răng cũng sẽ phụ thuộc vào giai đoạn bệnh. Có bốn giai đoạn của bệnh nha chu ở chó. Điều quan trọng cần lưu ý là không phải tất cả các răng đều có thể ở cùng một giai đoạn bệnh nha chu tại bất kỳ thời điểm nào.

Cách duy nhất để chẩn đoán chính xác căn bệnh này là thăm khám nha chu (kiểm tra khoảng trống bất thường giữa răng và nướu) và chụp X-quang răng, việc này phải được thực hiện khi gây mê toàn thân.

Giai đoạn 1 của bệnh nha chu ở chó

Giai đoạn 1 là tình trạng viêm nướu mà không mất xương hoặc nướu. Hầu hết các dấu hiệu bệnh nhẹ sẽ xuất hiện nhưng bạn có thể không nhận thấy bất kỳ triệu chứng rõ ràng nào.

Các triệu chứng của Giai đoạn 1 bao gồm:

• Nướu đỏ hoặc sưng tấy

• Chảy máu nướu răng khi đánh răng hoặc nhai

• Hơi thở hôi

Tiên lượng cho một con chó mắc bệnh nha chu giai đoạn 1 là tốt miễn là chúng được chăm sóc răng miệng đúng cách.

Giai đoạn 2 của bệnh nha chu ở chó

Trong bệnh nha chu giai đoạn 2, sự bám dính của răng vào các cấu trúc nâng đỡ bị giảm từ ​​25% trở xuống. Trong quá trình làm sạch răng, có thể thấy hiện tượng tiêu xương nhẹ trên phim chụp X-quang cùng với độ sâu túi nha chu hơi bất thường.

Các triệu chứng của Giai đoạn 2 bao gồm:

• Nướu đỏ hoặc sưng tấy

• Chảy máu nướu răng khi đánh răng hoặc nhai

• Hơi thở hôi

• Có thể có hiện tượng nghiêng nướu

Tiên lượng cho một con chó mắc bệnh nha chu giai đoạn 2 là tốt miễn là con chó được điều trị nha khoa thích hợp.

Giai đoạn 3 của bệnh nha chu ở chó

Ở giai đoạn 3 của bệnh nha chu, răng bị mất 25-50% khả năng nâng đỡ. Mất xương từ trung bình đến nặng sẽ xuất hiện trên phim X-quang và các túi nha chu bất thường sẽ xuất hiện ở nướu.

Các triệu chứng của Giai đoạn 3 bao gồm:

• Nướu đỏ hoặc sưng tấy

• Chảy máu nướu răng khi đánh răng hoặc nhai

• Hơi thở hôi

• Suy thoái nướu vừa phải

• Răng lung lay

Tiên lượng cho một con chó mắc bệnh nha chu giai đoạn 3 là tốt nếu các thủ thuật nha khoa tiên tiến được thực hiện và bạn rất siêng năng chăm sóc răng miệng hàng ngày tại nhà. Nếu không, răng nên được nhổ ở giai đoạn này.

Giai đoạn 4 của bệnh nha chu ở chó

Ở Giai đoạn 4 của bệnh nha chu, hơn 50% khả năng bám dính của răng bị mất, như được thấy trên phim X-quang và thăm khám nha chu.

Các triệu chứng của Giai đoạn 4 bao gồm:

• Tổn thương chân răng

• Răng lung lay

• Mất răng

• Mủ có thể chảy ra từ xung quanh răng

Tiên lượng của một con chó mắc bệnh nha chu giai đoạn 4 là rất kém. Bất kỳ chiếc răng nào mắc bệnh ở giai đoạn 4 đều phải được nhổ bỏ.

Triệu chứng hành vi

Khi bệnh tiến triển, bạn cũng có thể nhận thấy một số thay đổi về hành vi:

• Thú cưng có thể không còn chịu đựng được việc đánh răng do nướu bị đau.

• Bắt đầu có hành vi nhai khác đi hoặc đập răng

• Có thể thể hiện sự hung hăng khi bạn cố gắng kiểm tra hàm răng của chúng

• Xuất hiện hành vi rút lui hoặc hung hăng hơn

• Trở nên miễn cưỡng khi chơi với đồ chơi nhai.

• Trong trường hợp nghiêm trọng, có thể mất cảm giác ngon miệng.

Cách điều trị bệnh nướu răng ở chó

Việc điều trị bệnh nướu răng ở chó sẽ phụ thuộc vào giai đoạn bệnh nha chu mà chó của bạn mắc phải. Dưới đây là một số bước bác sĩ thú y sẽ thực hiện;

Làm sạch răng chuyên nghiệp 

Bước đầu tiên để điều trị bệnh nướu răng là làm sạch răng miệng chuyên nghiệp kỹ lưỡng, bao gồm:

• Làm sạch mảng bám và cao răng

• Đánh bóng răng

• Chụp X-quang toàn bộ miệng

• Thăm dò xung quanh từng chiếc răng để kiểm tra sự hình thành túi bất thường

Thủ thuật này phải được thực hiện khi gây mê toàn thân và sẽ cho phép bác sĩ thú y xác định mỗi chiếc răng đang ở giai đoạn bệnh nào.

Điều trị bệnh nha chu giai đoạn 1 ở chó

Nếu tất cả các răng đều ở Giai đoạn 1 thì không cần điều trị gì thêm nhưng bạn sẽ cần đánh răng cho chó hàng ngày.

Điều trị bệnh nha chu giai đoạn 2 ở chó

Khi bệnh nha chu đang ở Giai đoạn 2, chó của bạn sẽ cần được vệ sinh răng miệng chuyên nghiệp.

Tuy nhiên, trong quá trình làm sạch, bác sĩ thú y sẽ tiến hành làm sạch sâu bất kỳ túi nha chu bất thường nào và bôi gel kháng sinh lên những khu vực này.

Điều trị bệnh nha chu giai đoạn 3 ở chó

Sau khi tìm thấy răng ở Giai đoạn 3, bác sĩ thú y sẽ thực hiện các thủ thuật nâng cao. Họ cũng sẽ cùng bạn lập kế hoạch chăm sóc răng miệng tại nhà tỉ mỉ để cứu lấy những chiếc răng đó.

Nếu không, phương pháp điều trị được khuyến nghị sẽ là nhổ răng.

Điều trị bệnh nha chu giai đoạn 4 ở chó

Như đã đề cập trước đó, cách điều trị duy nhất cho răng ở giai đoạn 4 là nhổ răng.

Răng quá tổn thương để có thể cứu được và là nguyên nhân gây đau đớn và nhiễm trùng đáng kể. Vì vậy, ở giai đoạn này, nhổ răng là quyết định hợp lý nhất thay vì thử các biện pháp điều trị tại nhà hay các sản phẩm nha khoa.

Điều gì có thể xảy ra nếu không điều trị bệnh nướu răng ở chó?

Khi không được điều trị, bệnh nướu răng không chỉ gây đau đớn cho chó mà còn có thể gây tổn thương khắp cơ thể thú cưng.

Gãy xương hàm

Bệnh nha chu tiến triển có thể dẫn đến gãy xương hàm vì nó gây ra sự phá hủy xương nâng đỡ răng. Nguy cơ này cao nhất ở những con chó giống nhỏ vì chân răng của chúng nằm rất gần mép xương hàm. Các giống chó nhỏ và đồ chơi (toy) cũng dễ mắc bệnh nha chu hơn.

Áp xe răng

Bệnh nướu răng cũng có thể gây ra áp xe chân răng, có thể bong ra và tạo thành vết loét hở khó chịu trên má hoặc cằm.

Rò miệng

Rò miệng, là những lỗ xuyên qua giữa miệng và mũi, có thể phát triển do bệnh nha chu không được điều trị. Dachshund đặc biệt dễ mắc phải tình trạng này. Các triệu chứng bao gồm hắt hơi và sổ mũi mãn tính.

Những vấn đề về mắt

Ngoài ra, vì răng sau miệng nằm ngay dưới mắt nên nhiễm trùng chân răng có thể gây ra các vấn đề về mắt. Nếu vấn đề này không được giải quyết nhanh chóng, chó có thể bị mất thị lực.

Ung thư miệng

Mặc dù chưa có nghiên cứu nào được tìm thấy ở chó, nhưng nhiều nghiên cứu trên người cho thấy nguy cơ ung thư miệng tăng lên ở những người mắc bệnh nha chu mãn tính.

Tăng nguy cơ tổn thương nội tạng 

Bệnh nướu răng ở chó cũng có thể gây ảnh hưởng có hại đến các cơ quan ở xa trong cơ thể. Bệnh này khiến độc tố vi khuẩn và các hợp chất gây viêm có hại từ miệng xâm nhập vào máu và lan sang phần còn lại của cơ thể.

Bệnh nha chu được biết là làm tăng nguy cơ mắc bệnh thận mãn tính, bệnh gan và bệnh tim ở chó. Nó cũng có thể khiến việc điều chỉnh lượng đường trong máu ở chó mắc bệnh tiểu đường trở nên khó khăn hơn.

Làm thế nào để thể ngăn ngừa bệnh nha chu ở chó?

Đánh răng hàng ngày

Điều tốt nhất bạn có thể làm ở nhà để ngăn ngừa bệnh nha chu ở chó là đánh răng mỗi ngày. Đánh răng sẽ chỉ có hiệu quả nếu được thực hiện đều đặn ít nhất 3 lần một tuần. 

Việc đánh răng ở chó con nên bắt đầu khi chúng được khoảng 6 tháng tuổi, ngay khi răng trưởng thành mọc lên. Nên tránh đánh răng cho chó con khi chúng đang mọc răng vì điều này có thể gây đau và khiến thú cưng sợ đánh răng.

Sản phẩm chăm sóc răng miệng 

Các lựa chọn khác giúp giảm mảng bám và viêm nướu ở chó bao gồm:

• Khăn lau răng

• Nước súc miệng

• Bàn chải đánh răng

• Chế độ ăn nha khoa theo toa

Hãy hỏi bác sĩ thú y những sản phẩm tốt nhất cho thú cưng. Hãy nhớ rằng chính vi khuẩn trong mảng bám gây ra bệnh nha chu chứ không phải cao răng.

Làm sạch răng chuyên nghiệp

Ngoài việc chăm sóc nha khoa hàng ngày tại nhà, chó nên bắt đầu được làm sạch răng chuyên nghiệp từ khi còn nhỏ, trước khi xuất hiện bất kỳ dấu hiệu bên ngoài nào của bệnh nướu răng.

Khuyến cáo rằng chó giống nhỏ và chó đồ chơi (toy) nên bắt đầu vệ sinh răng thường xuyên từ 1 tuổi và chó giống lớn từ 2 tuổi. Nếu chú chó của bạn nhỏ tuổi hơn nhưng đã có dấu hiệu của bệnh nha chu thì nên tiến hành vệ sinh răng miệng ngay lập tức. Tần suất làm sạch phụ thuộc vào giống chó, mức độ bệnh nha chu và mức độ chăm sóc răng miệng tại nhà của bạn.

Thực phẩm khô chất lượng

Một số con chó sẽ được hưởng lợi từ “chế độ ăn nha khoa” giúp đánh răng trong khi nhai hoặc thức ăn có chứa thành phần ngăn ngừa mảng bám cứng lại. Nói chuyện với bác sĩ thú y về chế độ ăn phù hợp cho thú cưng của bạn.

Các câu hỏi thường gặp

Tại sao con chó của tôi có nướu đen?

Việc con chó của bạn có những đốm đen trên nướu là điều hoàn toàn bình thường. Tuy nhiên, nếu vết đổi màu mới xuất hiện hoặc hơi thở có mùi hôi kinh khủng, đã đến lúc đưa chó của bạn đến bác sĩ thú y.

Nướu của chó bị mất nước trông như thế nào?

Nướu khô, nhợt nhạt hoặc dính có thể cho thấy chó bị mất nước. Nếu điều này xảy ra, bạn cần gọi bác sĩ thú y.

Tại sao nướu của con chó của tôi bị chảy máu khi đánh răng?

Như đã đề cập ở trên, có thể có nhiều nguyên nhân gây chảy máu nướu răng. Đó có thể là viêm nướu, có thể là dấu hiệu của một tình trạng nghiêm trọng hơn nhiều. Cần phải khám răng để tìm hiểu nguyên nhân.

Nướu của chó nên có màu gì?

Nướu khỏe mạnh thường có màu hơi hồng. Khi nướu của chó có màu này, điều đó có nghĩa là lưu lượng máu của chó đang ở tình trạng tốt và cơ thể chó đang nhận được các vitamin và chất dinh dưỡng cần thiết. Nướu răng phải sáng bóng và mềm mại nhưng không dính.