Các bệnh đường tiết niệu dưới phổ biến nhất ở mèo là gì?

Các bệnh về hệ thống tiết niệu ở mèo được phân loại theo nơi xảy ra vấn đề. Thận và niệu quản được chia thành hệ tiết niệu trên, bàng quang và niệu đạo là hệ tiết niệu dưới. Một số triệu chứng có thể là vấn đề y tế, trong khi một số vấn đề hoàn toàn là hành vi. Tuổi, giống, chế độ ăn uống và lối sống của mèo là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chức năng của hệ tiết niệu. Các bệnh về hệ thống tiết niệu có thể xảy ra trực tiếp do một vấn đề trên hệ thống tiết niệu hoặc gián tiếp do vấn đề ở một cơ quan khác tác động tới hệ thống tiết niệu. Các bệnh về hệ thống tiết niệu ở mèo khá đa dạng. Say đây chúng ta hãy tìm hiểu các rối loạn đường tiết niệu dưới phổ biến nhất ở mèo.

Bệnh đường tiết niệu dưới ở mèo (FLUTD) 

FLUTD là tên gọi chung của một số bệnh liên quan đến đường tiết niệu dưới ở mèo (sỏi, tắc nghẽn niệu đạo, nhiễm trùng, viêm bàng quang) . Các triệu chứng của từng bệnh ở những khu vực này là tương tự nhau. Mèo bị rối loạn hệ thống tiết niệu có thể:

• Đi tiểu thường xuyên và với số lượng nhỏ

• Đau khi đi tiểu (stranguria)

• Kêu to khi đi tiểu (khó tiểu)

• Xuất hiện máu trong nước tiểu (tiểu máu)

• Thường xuyên liếm vùng sinh dục của mình

• Ngoài ra, nó có xu hướng đi tiểu ở những nơi khác bên ngoài khay vệ sinh (periuria).

Các bệnh về hệ thống tiết niệu dưới tương đối phổ biến ở mèo, bất kể tuổi tác và giới tính. Những tình trạng này này được cho là thường gặp phải ở 1-3% số mèo. Mặc dù có thể mắc phải ở tất cả các con mèo, nhưng nó đã được báo cáo rằng nó phổ biến hơn ở những con mèo trung niên, thừa cân, ít vận động và chỉ được cho ăn thức ăn khô. Mặt khác, mèo đực dễ mắc các bệnh do tắc nghẽn do niệu đạo hẹp và dài về mặt giải phẫu so với mèo cái.

Nguyên nhân gây bệnh đường tiết niệu dưới ở mèo

Các chuyên gia cho rằng có rất nhiều bệnh gây ra FLUTD. Sau đây là một số tình trạng quan trọng nhất.

Viêm bàng quang vô căn ở mèo  (Feline Idiopathic Cystitis – FIC)   

Viêm bàng quang vô căn chiếm khoảng 60-70% các bệnh FLUTD. Bệnh lý này là vô căn, vì vậy nguyên nhân chính xác là không rõ. Tuy nhiên, người ta cho rằng bệnh có thể gia tăng do căng thẳng và có liên quan đến một số thay đổi trong chế độ ăn uống. Bệnh nếu không được giải quyết có thể chuyển sang dạng mãn tính và ảnh hưởng đến các cơ quan khác của hệ tiết niệu. Khuyến khích mèo uống nước bằng cách cung cấp nguồn nước sạch và trong lành cho mèo mọi lúc, đặc biệt nếu bạn có nhiều mèo, chuẩn bị nhiều hơn một khay vệ sinh ở nhà, đặt khay vệ sinh ở những góc an toàn và yên tĩnh nhất trong nhà, thường xuyên vệ sinh khay vệ sinh. Duy trì thói quen hàng ngày bằng cách giảm thiểu những thay đổi khiến mèo có thể bị căng thẳng và tuân theo sự kiểm soát của bác sĩ thú y. Thực hiện theo một chế độ ăn phù hợp với mèo của bạn.

Sỏi niệu

Sỏi tiết niệu được định nghĩa là sự hình thành sỏi ở bất cứ đâu trong hệ thống tiết niệu. Trong đường tiết niệu của mèo, có nhiều loại khoáng chất gây ra sỏi trong các điều kiện khác nhau. Hai loại sỏi phổ biến nhất là struvite và canxi oxalate, bao gồm magiê, amoni và phosphate. Những viên sỏi này có thể được tìm thấy trong bàng quang, cũng như trong niệu đạo, thận và hiếm gặp hơn là trong niệu quản.

Sỏi bàng quang (Urolith) có thể mắc phải ở bất kỳ con mèo nào, bất kể giới tính. Giống loài, tuổi tác, các tình trạng rối loạn chức năng và giải phẫu trong đường tiết niệu, độ pH của nước tiểu và lượng nước tiêu thụ là những yếu tố nguy cơ hình thành sỏi tiết niệu.

Trong điều trị sỏi đường niệu, việc xác định cấu trúc hóa học của sỏi có ý nghĩa rất quan trọng để áp dụng các phương pháp điều trị hoặc phòng ngừa. Các lựa chọn điều trị tùy thuộc vào cấu trúc hóa học của sỏi, kích thước và tình trạng đã xảy ra trong bao lâu. Có thể giải quyết sỏi struvite bằng chế độ dinh dưỡng do bác sĩ thú y khuyến nghị. Mặc dù sỏi có kích thước nhỏ hơn < 3,5 mm có thể tự đào thải ra ngoài theo đường tiết niệu nhưng sỏi có kích thước lớn hơn sẽ gây tắc nghẽn đường tiết niệu, ảnh hưởng đến các cơ quan khác của hệ tiết niệu và gây nhiễm khuẩn. Trong một số trường hợp, sỏi tiết niệu cần được phẫu thuật cắt bỏ.

Tắc nghẽn niệu đạo 

Tắc nghẽn niệu đạo là một bệnh phổ biến, đặc biệt là ở mèo đực. Tuy nhiên, nó cũng có thể được tìm thấy ở mèo cái. Tình trạng này phổ biến hơn ở mèo đực vì niệu đạo của mèo đực dài hơn và hẹp hơn nhiều so với mèo cái. Niệu đạo có cấu trúc giải phẫu hẹp và dài sẽ dễ bị tắc nghẽn hơn. 

Tình trạng này, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng tiết niệu, gây tắc nghẽn một phần hoặc toàn bộ niệu đạo. Một con mèo mắc bệnh này đi tiểu khó khăn hoặc có thể không đi tiểu chút nào. Tắc nghẽn niệu đạo là một tình trạng đe dọa tính mạng nghiêm trọng. Nếu niệu đạo bị tắc hoàn toàn, thận không thể loại bỏ các chất thải ra khỏi máu, sự cân bằng chất lỏng và điện giải trong cơ thể bị xáo trộn. Nước tiểu không thể đào thải ra khỏi cơ thể sẽ tích tụ trong đường tiết niệu theo thời gian và bắt đầu ảnh hưởng đến thận. Nếu không được điều trị, nó có thể gây suy thận và tử vong trong vòng 24 đến 48 giờ. Một con mèo bị tắc nghẽn nên được đưa đi thăm khám thú y ngay lập tức.

Nhiễm trùng đường tiết niệu 

Nhiễm trùng đường tiết niệu ở mèo có thể xảy ra do vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng và thậm chí cả vi rút. Nhiễm trùng do vi khuẩn phổ biến hơn so với các tác nhân nấm, ký sinh trùng và virus. Mặc dù nhiễm trùng đường tiết niệu phổ biến ở hầu hết các loài động vật nhưng tỷ lệ này thấp hơn ở mèo. Nó chiếm khoảng 5-15% các trường hợp FLUTD. Rối loạn giải phẫu và chức năng của đường tiết niệu, sỏi tiết niệu, bệnh tiểu đường, hệ miễn dịch suy yếu, cường vỏ thượng thận, bệnh thận, bệnh tuyến tiền liệt là những tác nhân chính gây nhiễm trùng đường tiết niệu ở mèo. Nó phổ biến hơn ở những con mèo già. Phương pháp điều trị thường phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng và sinh vật gây bệnh. Quá trình điều trị có thể bao gồm liệu pháp truyền dịch hoặc sử dụng thuốc kháng sinh. 

Đi tiểu ra ngoài khay vệ sinh 

Tiểu ngoài khay vệ sinh (periuria) là một triệu chứng của bệnh hơn là bệnh, vì nó thường được thấy trong các bệnh về đường tiết niệu ở mèo.

Mèo đi tiểu ra ngoài khay vệ sinh là một vấn đề mà nhiều họ nhà mèo mắc phải. Nguồn gốc của vấn đề thường liên quan đến y tế, lo lắng hoặc căng thẳng. Các vấn đề y tế có thể bao gồm đau, bệnh thận, táo bón, v.v. Thăm khám bác sĩ và xét nghiệm là hoàn toàn cần thiết để tìm hiểu xem liệu tình trạng này có liên quan đến vấn đề y tế hay không. Hầu hết mèo đi tiểu bên ngoài khay vệ sinh để thu hút sự chú ý hoặc báo hiệu về một vấn đề đang tồn tại. Ngoài ra, đi tiểu bên ngoài khay vệ sinh thường là dấu hiệu của động dục.

Hành vi như vậy cũng có thể phát triển do khay vệ sinh. Việc phân biệt xem triệu chứng này có nguồn gốc từ hành vi hay bệnh lý là rất quan trọng để điều trị.