Chó có bị tiểu đường bẩm sinh không? Bệnh tiểu đường ở chó

Bệnh tiểu đường ở chó là gì?

Đái tháo đường là một bệnh ở tuyến tụy, một cơ quan nhỏ nhưng quan trọng nằm gần dạ dày. Tuyến tụy có hai loại tế bào quan trọng. Một nhóm tế bào sản xuất ra các enzym cần thiết cho quá trình tiêu hóa. Nhóm còn lại, được gọi là tế bào beta, sản xuất hormone insulin. Insulin điều chỉnh mức độ glucose (đường) trong máu và kiểm soát việc cung cấp glucose đến các mô của cơ thể. Nói một cách đơn giản, bệnh tiểu đường là do tuyến tụy không có khả năng điều chỉnh lượng đường trong máu. Các triệu chứng lâm sàng của bệnh đái tháo đường có liên quan đến nồng độ đường trong máu cao và cơ thể không có khả năng sử dụng glucose làm nguồn năng lượng.

Sự tương tác Glucose-Insulin

Việc chuyển hóa chất dinh dưỡng trong thực phẩm thành năng lượng để cung cấp năng lượng cho tế bào cơ thể có liên quan đến sự tương tác giữa glucose và insulin:

• Glucose: Nhiên liệu cần thiết cho tế bào cơ thể. Khi thức ăn được tiêu hóa, cơ thể sẽ phân hủy một số chất dinh dưỡng thành glucose, một loại đường là nguồn năng lượng quan trọng cho một số tế bào và cơ quan của cơ thể. Glucose được hấp thu vào máu từ ruột và vận chuyển từ máu đến cơ thể.

• Insulin: chịu trách nhiệm phân phối nhiên liệu. Trong khi đó, bên cạnh dạ dày, một cơ quan quan trọng là tuyến tụy cũng tiết ra hormone insulin vào cơ thể. Insulin chịu trách nhiệm cho phép các tế bào hấp thụ glucose và các chất dinh dưỡng khác từ máu và sử dụng chúng làm nhiên liệu.

Các loại bệnh tiểu đường ở chó

Trong bệnh tiểu đường, tương tác glucose-insulin không hoạt động như bình thường. Bệnh tiểu đường ở chó xảy ra theo hai cách:

• Bệnh tiểu đường loại 1 - Bệnh tiểu đường do thiếu insulin: Đây là khi cơ thể chó không sản xuất đủ insulin. Điều này xảy ra khi tuyến tụy bị tổn thương hoặc không hoạt động bình thường. Đây là loại bệnh tiểu đường phổ biến nhất ở chó. Chó mắc bệnh tiểu đường loại này cần tiêm insulin để ổn định lượng đường trong máu.

• Bệnh tiểu đường loại 2 - Bệnh tiểu đường không phụ thuộc insulin: Một số tế bào sản xuất insulin vẫn tồn tại nhưng lượng insulin sản xuất không đủ, phản ứng tiết insulin chậm hoặc các mô của cơ thể chó có khả năng kháng insulin. Bệnh tiểu đường loại II có thể xảy ra ở những con chó già béo phì. Những người mắc dạng này thường có thể được điều trị bằng thuốc uống nhằm kích thích các tế bào chức năng còn lại sản xuất hoặc giải phóng đủ insulin để bình thường hóa lượng đường trong máu. Thật không may, chó không phản ứng tốt với những loại thuốc uống này và thường cần một ít insulin để kiểm soát bệnh.

• Bệnh tiểu đường loại 3 - Bệnh tiểu đường kháng insulin: Đây là khi tuyến tụy sản xuất một số insulin, nhưng cơ thể chó không sử dụng insulin đúng cách. Các tế bào không phản ứng với insulin, do đó glucose không được đưa vào tế bào từ máu. Bệnh tiểu đường loại III là do tình trạng kháng insulin do các hormone khác gây ra và có thể do mang thai hoặc do các khối u tiết hormone.

Chó có bị tiểu đường bẩm sinh không?

Không, bệnh tiểu đường ở chó có thể lây truyền về mặt di truyền ở một số giống chó, như ở tất cả các loài động vật, nhưng hầu hết chúng đều mắc phải sau này. Tương tự như vậy, một số người cho rằng nếu cho chó bị tiểu đường thì chúng sẽ bị mù là không đúng. Trên thực tế, bệnh đục thủy tinh thể xảy ra ở chó mắc bệnh tiểu đường do lượng đường trong máu quá cao. Nếu tình trạng này không được điều trị, nó có thể gây mù lòa.

Nguyên nhân gây bệnh tiểu đường ở chó?

Bất kể loại bệnh tiểu đường nào, tác động tiêu cực của nó đối với cơ thể đều như nhau. Lượng đường dư thừa tích tụ trong máu của chó, tuy nhiên các tế bào của cơ thể cần lượng đường này lại không thể tiếp cận được.

Vì vậy, những tác động “xấu” mà bệnh tiểu đường gây ra cho cơ thể chó có hai mặt:

• Các tế bào đang bị thiếu “nhiên liệu” quan trọng. Các tế bào cơ và một số tế bào cơ quan bị thiếu “nhiên liệu” glucose cần thiết để tạo năng lượng. Để đáp lại, cơ thể bắt đầu phân hủy chất béo và protein của chính mình để sử dụng làm nhiên liệu thay thế.

• Lượng đường trong máu cao làm tổn thương nhiều cơ quan. Nếu không có insulin giúp chuyển đổi glucose trong máu thành nhiên liệu, lượng glucose sẽ tích tụ trong máu cao. Thật không may, glucose hoạt động như một loại chất độc trong cơ thể, cuối cùng gây tổn thương nhiều cơ quan. Tình trạng này thường ảnh hưởng đến thận, mắt, tim, mạch máu hoặc dây thần kinh.

Các triệu chứng của bệnh tiểu đường ở chó là gì?

Các triệu chứng đầu tiên của bệnh tiểu đường ở chó bao gồm:

• Khát nước quá mức: Chó có thể uống nước thường xuyên và bạn phải đổ đầy bát nước thường xuyên hơn.

• Đi tiểu nhiều: Chú chó có thể muốn ra ngoài thường xuyên và có thể bắt đầu gặp “tai nạn” trong nhà. Đi tiểu nhiều (và tăng cảm giác khát) xảy ra do cơ thể cố gắng loại bỏ lượng đường dư thừa qua nước tiểu, cùng với nước liên kết với đường.

• Giảm cân: Con chó có thể giảm cân mặc dù ăn theo khẩu phần bình thường. Điều này là do chó không chuyển hóa chất dinh dưỡng từ thức ăn một cách hiệu quả.

• Tăng cảm giác thèm ăn: Chó có thể lúc nào cũng rất đói vì các tế bào cơ thể không nhận được đủ lượng glucose cần thiết, ngay cả khi chó ăn lượng bình thường.

Trong những trường hợp bệnh tiểu đường tiến triển hơn, các triệu chứng có thể trở nên rõ rệt hơn và có thể bao gồm:

• Chán ăn

• Thiếu năng lượng

• Trầm cảm

• Nôn mửa

Bệnh tiểu đường không được kiểm soát có thể gây ra những tác động tàn phá lên cơ thể chó, vì vậy việc chẩn đoán sớm và điều trị thích hợp là rất quan trọng. Ảnh hưởng của bệnh tiểu đường đối với sức khỏe của chó có thể bao gồm:

• Đục thủy tinh thể (dẫn đến mù lòa)

• Gan to

• Nhiễm trùng đường tiết niệu

• Co giật

• Suy thận

Nhiễm toan xeton, một tình trạng cấp tính có khả năng đe dọa tính mạng có thể kèm theo thở nhanh, mất nước, hôn mê, nôn mửa hoặc hơi thở có mùi ngọt. Nó có thể được kích hoạt bởi các yếu tố như căng thẳng, phẫu thuật, đói, nhiễm trùng hoặc tình trạng sức khỏe tiềm ẩn với mức insulin thấp.

Có tới 50% một số con chó và mèo bị giảm cảm giác thèm ăn. Các dấu hiệu lâm sàng khác bao gồm gan to, hôn mê, đục thủy tinh thể (ở chó) và bệnh thần kinh tiểu đường (chủ yếu ở mèo). Các triệu chứng thường tiến triển chậm trong nhiều tuần hoặc nhiều tháng.

Động vật mắc bệnh tiểu đường có sức đề kháng kém đối với các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn và nấm và thường phát triển các bệnh nhiễm trùng mãn tính hoặc tái phát. Gan to do tích tụ lipid thường gặp ở chó, mèo mắc bệnh tiểu đường. Gan nhiễm mỡ là kết quả của việc tăng huy động chất béo từ mô mỡ.

Bệnh đục thủy tinh thể thường phát triển ở những con chó bị đái tháo đường không kiểm soát được. Sự hình thành đục thủy tinh thể ở chó có liên quan đến con đường sorbitol mà qua đó glucose được chuyển hóa trong thủy tinh thể, dẫn đến phù thủy tinh thể và làm gián đoạn quá trình truyền ánh sáng bình thường.

Nhiễm toan ceton do tiểu đường là một dạng bệnh đái tháo đường mất bù, trong đó các tế bào sử dụng axit béo tự do làm nguồn năng lượng vì chúng không thể tiếp cận glucose do thiếu hụt insulin tuyệt đối hoặc tương đối. Với sự hiện diện của glucagon tăng cao và các hormone điều hòa ngược khác, axit béo tự do sẽ bị phân hủy thành axit keto. Khi axit keto và glucose tích tụ trong máu, các rối loạn chuyển hóa nghiêm trọng và có khả năng đe dọa tính mạng. Chúng bao gồm mất nước, giảm thể tích máu, khoảng trống anion cao, nhiễm toan chuyển hóa, rối loạn điện giải, tăng nitơ huyết, tăng men gan, tăng lactat máu và các dấu hiệu lâm sàng của nôn mửa và chán ăn.

Chẩn đoán bệnh tiểu đường ở chó

Đái tháo đường được chẩn đoán bằng các triệu chứng lâm sàng điển hình (khát nước quá nhiều, đi tiểu nhiều, thèm ăn và sụt cân), nồng độ glucose trong máu cao liên tục và sự hiện diện của glucose trong nước tiểu.

Để duy trì glucose trong cơ thể, thận không lọc glucose từ máu vào nước tiểu cho đến khi nồng độ tăng quá mức. Điều này có nghĩa là những con chó có lượng đường trong máu bình thường sẽ không có glucose trong nước tiểu. Tuy nhiên, chó mắc bệnh tiểu đường có lượng glucose dư thừa trong máu nên sẽ được bài tiết qua nước tiểu. Khi lượng đường trong máu đạt đến một mức nhất định, lượng dư thừa sẽ được thận đào thải và đi vào nước tiểu.

Bác sĩ thú y có thể sử dụng các giá trị như Fructosamine và hemoglobin A1c để đưa ra đánh giá lâu dài về lượng đường trong máu.

Xét nghiệm máu cũng có thể cho thấy các dấu hiệu khác của bệnh tiểu đường, chẳng hạn như men gan cao và mất cân bằng điện giải. Bệnh tiểu đường càng được chẩn đoán sớm và bắt đầu điều trị thì cơ hội sống một cuộc sống bình thường của chú chó của bạn càng cao.

Các yếu tố nguy cơ gây bệnh tiểu đường ở chó

• Tuổi tác: Mặc dù bệnh tiểu đường có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng bệnh này phổ biến nhất ở những con chó từ trung niên trở lên. Hầu hết những con chó phát triển bệnh này đều từ 5 tuổi trở lên khi được chẩn đoán.

• Giới tính: Chó cái đã thiến có nhiều khả năng mắc bệnh tiểu đường hơn chó đực.

• Viêm tụy mãn tính hoặc tái phát: Viêm tụy mãn tính hoặc tái phát cuối cùng có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho cơ quan này, dẫn đến bệnh tiểu đường.

• Béo phì: Béo phì góp phần kháng insulin và là yếu tố nguy cơ gây viêm tụy, có thể dẫn đến bệnh tiểu đường.

• Thuốc steroid: Những loại thuốc này có thể gây ra bệnh tiểu đường khi sử dụng trong thời gian dài.

• Bệnh Cushing: Sản xuất cortisol quá mức trong bệnh Cushing có thể dẫn đến bệnh tiểu đường.

• Các vấn đề sức khỏe khác: Một số rối loạn tự miễn dịch và các bệnh do virus cũng được cho là nguyên nhân gây ra bệnh tiểu đường.

• Di truyền: Một số giống thuần chủng dễ mắc bệnh tiểu đường, chẳng hạn như Miniature Poodle, Bichons Frise, Pug, Dachshund, Miniature Schnauzer, Pulie, Samoyed, Keeshond, Australian Terrier, Fox Terrier, Cairn Terrier và Beagle.

Điều trị bệnh tiểu đường ở chó

Chó mắc bệnh tiểu đường thường cần tiêm insulin vào mỗi buổi sáng và buổi tối. Chế độ dinh dưỡng là một thành phần quan trọng trong quản lý bệnh tật. Nói chung, chúng nên được cho ăn cùng một lượng và cùng một loại thức ăn theo cùng một lịch trình hàng ngày.

Ban đầu, con chó của bạn có thể phải nhập viện trong vài ngày để đối phó với mọi cơn khủng hoảng tức thời và bắt đầu điều chỉnh insulin. Những con chó mắc bệnh này, được gọi là nhiễm toan đái tháo đường, có thể phải nhập viện để được chăm sóc đặc biệt trong vài ngày. Trong giai đoạn đầu điều trị bằng insulin, cần tái khám thường xuyên để theo dõi tiến triển.

Bác sĩ thú y sẽ cho chó xuất viện sau khi quyết định liều insulin. Sau đó, bạn sẽ cần phải tự mình tiêm những mũi này chó thú cưng. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải đo lượng glucose trước, trong và sau khi tiêm cho đến khi chó của bạn quen với loại insulin được tiêm bên ngoài này. Bác sĩ thú y sẽ hướng dẫn bạn cách sử dụng máy đo đường huyết và cách tiêm insulin.

Quản lý bệnh tiểu đường ở chó

Mặc dù một số trường hợp có thể khó khăn hơn nhưng bệnh tiểu đường ở chó thường có thể được quản lý thành công mà không có biến chứng. Từ việc tiêm thuốc đến theo dõi lượng đường trong máu hàng ngày, bạn sẽ đóng vai trò chính trong việc chăm sóc chó của mình, vì vậy việc chú ý đến lịch trình insulin, giờ cho ăn ăn và cách tập thể dục là rất quan trọng đối với thú cưng của bạn.

Bác sĩ thú y sẽ giúp bạn để xác định kế hoạch quản lý tốt nhất cho thú cưng của bạn. Khi bắt đầu điều trị, bạn có thể phải đến phòng khám thường xuyên để xét nghiệm và điều chỉnh thuốc. Tuy nhiên, với loại thuốc, liều lượng, chế độ ăn uống phù hợp và theo dõi tại nhà, bạn có thể trở lại cuộc sống ở nhà với chú chó của mình trong một thời gian ngắn.

Kế hoạch quản lý bệnh tiểu đường cho chó do bác sĩ thú y cung cấp sẽ bao gồm thông tin về:

• Chế độ ăn uống: Bác sĩ thú y sẽ đề xuất loại chế độ ăn tốt nhất cho chú chó mắc bệnh tiểu đường. Thông thường, điều này sẽ bao gồm một số protein chất lượng, cũng như chất xơ và carbohydrate phức hợp để giúp làm chậm quá trình hấp thụ glucose. Bác sĩ thú y cũng có thể đề xuất một chế độ ăn có hàm lượng chất béo tương đối thấp.

• Tập thể dục: Để giúp ngăn ngừa sự tăng hoặc giảm đột ngột lượng đường trong máu, điều đặc biệt quan trọng đối với chó mắc bệnh tiểu đường là duy trì thói quen tập thể dục vừa phải nhưng đều đặn.

• Tiêm thuốc: Hầu hết những con chó mắc bệnh tiểu đường sẽ cần tiêm insulin hàng ngày dưới da, đây là điều mà người chủ phải học cách thực hiện. Mặc dù việc lo lắng khi thực hiện việc này là điều dễ hiểu nhưng nó không khó như bạn tưởng. Việc này có thể nhanh chóng và dễ dàng trở thành thói quen hàng ngày mà không hề gây tổn thương cho chó hoặc chủ.

• Theo dõi glucose: Máy đo đường huyết thường được sử dụng cho mục đích này. Bác sĩ thú y sẽ quyết định loại máy đo đường huyết nào tốt hơn cho con chó của bạn.

Nếu thú cưng của bạn được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường, đừng hoảng sợ. Mặc dù bệnh tiểu đường không phải là một căn bệnh có thể chữa khỏi nhưng với sự hỗ trợ của bác sĩ thú y giỏi, bạn có thể chăm sóc đúng cách cho thú cưng của mình và cùng nhau trải qua nhiều năm hạnh phúc hơn.

Các câu hỏi thường gặp

Bệnh tiểu đường ở chó có gây tử vong không?

Khi bệnh tiểu đường ở chó được quản lý đúng cách, tiên lượng của thú cưng sẽ tốt miễn là việc điều trị và theo dõi được thực hiện phù hợp. Hầu hết những con chó mắc bệnh tiểu đường được kiểm soát đều có chất lượng cuộc sống tốt và có ít dấu hiệu bệnh tật.

Nếu con chó của tôi bị tiểu đường, những triệu chứng đầu tiên tôi sẽ thấy là gì?

Uống nước quá nhiều và đi tiểu nhiều, sụt cân mặc dù tăng cảm giác thèm ăn, mắt đục (đặc biệt ở chó), nhiễm trùng mãn tính hoặc tái phát (bao gồm nhiễm trùng da và nhiễm trùng đường tiết niệu).

Điều gì xảy ra nếu một con chó mắc bệnh tiểu đường không được điều trị?

Nếu không được điều trị, tình trạng này có thể dẫn đến đục thủy tinh thể, làm tăng tình trạng yếu ở chân (bệnh thần kinh), suy dinh dưỡng, nhiễm toan ceto, mất nước và tử vong. Bệnh tiểu đường chủ yếu ảnh hưởng đến những con chó ở độ tuổi trung niên trở lên, nhưng cũng có những trường hợp trẻ tuổi hơn.

Chó có bị tiểu đường bẩm sinh không?

Không, bệnh tiểu đường ở chó có thể lây truyền về mặt di truyền ở một số giống chó, như ở tất cả các loài động vật, nhưng hầu hết chúng đều mắc phải sau này.

Triệu chứng ở chó mắc bệnh tiểu đường?

Các triệu chứng phổ biến nhất của bệnh tiểu đường ở chó bao gồm: đói hoặc khát tăng lên hoặc bất thường, sụt cân, đi tiểu thường xuyên (một số con chó đi tiểu trong nhà).

Giai đoạn cuối của bệnh tiểu đường ở chó là gì?

Nếu bệnh tiểu đường không thể kiểm soát được, có thể phát triển một biến chứng của nhiễm toan đái tháo đường, gây nôn mửa, tiêu chảy, buồn ngủ và chán ăn. Những triệu chứng này, cùng với run rẩy hoặc co giật và nhịp thở bất thường, có thể là dấu hiệu cho thấy con chó mắc bệnh tiểu đường của bạn sắp tử vong.

Chó mắc bệnh tiểu đường có bị mù không?

Không, suy nghĩ cho rằng nếu chó bị tiểu đường sẽ bị mù là không đúng. Trên thực tế, bệnh đục thủy tinh thể xảy ra ở chó mắc bệnh tiểu đường do lượng đường trong máu quá cao. Nếu tình trạng này không được điều trị, nó có thể gây mù lòa.

Người mắc bệnh tiểu đường dùng insulin tiêm hoặc dùng thuốc bằng đường uống. Chó có thể điều trị như vậy không?

Thật không may, thuốc trị đái tháo đường được sử dụng ở người lại không có hiệu quả ở động vật. Nó không còn được coi là một phần của điều trị bệnh tiểu đường do tác dụng phụ. Việc tiêm insulin sau bữa ăn vào buổi sáng và buổi tối được chấp nhận thay cho các loại thuốc này ở chó.