Bệnh viêm da Demodex ở mèo là gì?

Demodicosis là một tình trạng da ký sinh do ve Demodex gây ra. Những con ve siêu nhỏ này có thể được tìm thấy trên da của tất cả các loài động vật, nhưng trong một số trường hợp, chúng phát triển quá mức, gây ra các triệu chứng lâm sàng. Sự gia tăng này thường liên quan đến hệ thống miễn dịch bị ức chế, mặc dù điều này không phải lúc nào cũng đúng.

Mặc dù bệnh viêm da Demodex phổ biến ở chó hơn mèo, nhưng có hai loại ve Demodex có thể lây nhiễm cho mèo: Demodex cati và Demodex gatoi. D. cati thường được tìm thấy trong nang lông, trong khi D. gatoi thường sống trên bề mặt da. Mèo thuộc mọi giống và lứa tuổi đều có thể nhiễm ve Demodex. Những con ve họ Demodex cũng có thể lây nhiễm cho các động vật khác trong nhà, nhưng thuộc những họ khác nhau. Mỗi loài ve Demodex chỉ có một loài ký chủ mà chúng có thể sinh sống. Điều này có nghĩa là ve Demodex lây nhiễm cho chó không thể truyền sang mèo và ngược lại. Ngoài ra, ve Demodex được tìm thấy trên mèo và chó không lây nhiễm sang người.

Các triệu chứng của bệnh viêm da Demodex ở mèo

Ve Demodex có thể gây các triệu chứng cục bộ hoặc toàn thân. Các dấu hiệu khác nhau tùy thuộc vào những loại ve khác nhau.

Triệu chứng khi nhiễm Demodex Gatoi

Triệu chứng phổ biến nhất của Demodex gatoi là ngứa/gãi quá mức, có thể dẫn đến rụng lông và bong tróc da. Bạn cũng có thể thấy mèo có vảy và vết loét do liếm và gãi quá nhiều. D. gatoi thường gây ngứa dữ dội, viêm da, đóng vảy ở thân và các chi. Trong một số trường hợp, mèo có thể bị loét trên môi hoặc đóng vảy nhỏ trên toàn thân. Trong hầu hết các trường hợp, các vấn đề về da liên quan đến D. gatoi không thể phân biệt về mặt lâm sàng với bệnh dị ứng da. Do đó, cần cân nhắc khả năng nhiễm demodicosis ở bất kỳ con mèo nào bị nghi ngờ mắc bệnh dị ứng da. Một số con mèo bị nhiễm D. gatoi có thể hoàn toàn không có triệu chứng mà không có tổn thương da rõ ràng.

Triệu chứng khi nhiễm Demodex Cati

Các vấn đề về da do Demodex cati có thể chỉ giới hạn ở một vùng hoặc có thể lan ra toàn bộ cơ thể mèo. Các vấn đề về da phổ biến bao gồm mẩn đỏ, đóng vảy, đóng vảy và rụng lông. Triệu chứng ngứa có thể từ nhẹ đến nặng. Ở một số con mèo, ráy tai tích tụ quá nhiều, gây ngứa tai/lắc đầu có thể là triệu chứng duy nhất. D. cati thường liên quan đến rụng lông, viêm da và đóng vảy. Các tổn thương da có thể gây ngứa, nhưng không phải lúc nào cũng vậy. Trong một số trường hợp, mèo có thể chỉ bị các vấn đề về da cục bộ, thường là trên mặt, đầu và cổ. Trong các trường hợp khác, các tổn thương có thể lan ra toàn bộ cơ thể. D. cati cũng có thể gây nhiễm trùng tai tái phát.

Lây nhiễm bệnh viêm da Demodectic ở mèo

D. cati không lây nhiễm và không thể lây lan giữa những con mèo. Các trường hợp nhiễm trùng cục bộ có thể không có nguyên nhân rõ ràng, nhưng nhiễm trùng toàn thân có thể cho thấy tình trạng ức chế miễn dịch, khiến ve phát triển ngoài tầm kiểm soát. Trong trường hợp nhiễm D. cati toàn thân, bác sĩ thú y có thể đề nghị xét nghiệm vi rút gây bệnh bạch cầu ở mèo, vi rút gây suy giảm miễn dịch ở mèo hoặc các tình trạng ức chế miễn dịch khác. Ngoài ra, một số loại thuốc có thể ức chế hệ thống miễn dịch và bác sĩ thú y sẽ xem xét bệnh sử kỹ lưỡng.

D. gatoi dễ lây sang những con mèo khác. Vì một số con mèo có thể không có triệu chứng ngay cả khi bị nhiễm. Do đó, cần cân nhắc nguy cơ lây nhiễm khi bạn có nuôi nhiều mèo. Những con mèo này có thể lây lan ve Demodex sang những con mèo khác trong nhà, ngay cả khi chúng không có dấu hiệu bệnh ngoài da.

Nguyên nhân gây bệnh viêm da Demodex ở mèo

Bệnh viêm da Demodex do ba loại ve Demodex gây ra:

• Demodex gatoi. Loại này thường thấy ở những con mèo khỏe mạnh. Chúng sống ở lớp trên của da và dễ lây lan sang những con mèo khác.

• Demodex cati. Những con ve này thường thấy ở những con mèo có hệ thống miễn dịch bị ức chế do bệnh lý hoặc tình trạng tiềm ẩn. Chúng có thể được tìm thấy trong nang lông và đôi khi trong ống tai của những con mèo bị nhiễm.

• Một loài Demodex hiếm gặp và chưa được đặt tên. Loại Demodex này rất hiếm, nhưng có liên quan đến bệnh  lý tiềm ẩn. Những con ve này cũng có thể được tìm thấy trong nang lông.

Chẩn đoán bệnh viêm da Demodex ở mèo

Chẩn đoán bệnh ghẻ lở do demodex ở mèo thường yêu cầu một thủ thuật lấy mẫu da. Trong xét nghiệm này, bác sĩ thú y sẽ sử dụng lưỡi dao để cạo một số lớp tế bào da bên ngoài, loại bỏ ve Demodex có thể sống trên bề mặt da hoặc nang lông. Mẫu thu được khi cạo da sẽ được kiểm tra dưới kính hiển vi để kiểm tra sự xuất hiện của ve Demodex.

Xét nghiệm khác có thể được sử dụng để kiểm tra sự hiện diện của ve Demodex là sử dụng băng dính, dán lên da mèo để loại bỏ bất kỳ ký sinh trùng nào có thể sống trên bề mặt. Đoạn băng dính này sau đó được kiểm tra dưới kính hiển vi để tìm sự hiện diện của ve Demodex. Mẫu lông nhổ cũng có thể được kiểm tra dưới kính hiển vi để tìm ve Demodex xuất hiện trong nang lông. Các xét nghiệm xâm lấn hơn như sinh thiết có thể được yêu cầu để kiểm tra trong nang lông, nhưng ít sử dụng hơn. Nhiễm trùng tai do ve Demodex có thể được phát hiện khi sử dụng kính hiển vi để kiểm tra mẫu từ ống tai.

Vì Demodex có thể khó phát hiện bằng các xét nghiệm trên, nên bác sĩ thú y có thể đề nghị dùng thử một loại thuốc như dẫn xuất fluralaner để tiêu diệt chúng.

Demodex Gatoi

Demodex gatoi có thể được chẩn đoán bằng cách cạo da hoặc băng dính để lấy mẫu và kiểm tra dưới kính hiển vi. Xét nghiệm phân cũng có thể hữu ích để tìm ve hoặc trứng. Tuy nhiên, Demodex gatoi có thể cực kỳ khó tìm. Nếu bác sĩ thú y nghi ngờ mèo bị nhiễm trùng nhưng không thể tìm ra ve, bác sĩ có thể đề nghị tiếp tục điều trị. Tình trạng diễn tiến tích cực khi điều trị có thể giúp xác nhận chẩn đoán.

Demodex Cati

Demodex cati thường dễ dàng tìm thấy trong các vết xước da sâu được kiểm tra bằng kính hiển vi. Ve cũng có thể được tìm thấy trên que ngoáy tai được kiểm tra dưới kính hiển vi.

Mèo nhiễm Demodex cati thường mắc các bệnh tiềm ẩn làm suy giảm hệ thống miễn dịch, bao gồm các bệnh do virus ở mèo (FeLV, FIV) , ung thư , tiểu đường hoặc bệnh toxoplasmosis. Trong những trường hợp này, bác sĩ thú y cần tiến hành chẩn đoán thêm để xác định nguyên nhân cơ bản.

Điều trị bệnh viêm da Demodex ở mèo

Tất cả các loài ve Demodex đều đáp ứng với các phương pháp điều trị giống nhau.  Các sản phẩm có hiệu quả để điều trị Demodex ở mèo bao gồm sữa tắm hoặc thuốc bôi. Không có sản phẩm nào được cấp phép đặc biệt để điều trị Demodex ở mèo, nhưng một số biện pháp điều trị bọ chét cũng có hiệu quả.

Việc điều trị bệnh demodicosis ở mèo phụ thuộc vào loại Demodex cụ thể.

Điều trị thành công D.cati phụ thuộc vào việc xác định nguyên nhân cơ bản gây ức chế miễn dịch. Mặc dù không phải tất cả những con mèo bị nhiễm bệnh đều bị ức chế hệ thống miễn dịch, nhưng đa số. Khi tình trạng ức chế miễn dịch được giải quyết hoặc loại trừ, thuốc kháng sinh sẽ được sử dụng để giải quyết nhiễm trùng da thứ phát do vi khuẩn và dùng thuốc diệt ve Demodex. Lựa chọn điều trị D.cati bao gồm phương pháp điều trị tại chỗ (sulfur dip), thuốc uống như ivermectin hoặc milbemycin, cũng như các loại thuốc bôi mới hơn khác. Mỗi phương pháp điều trị đều có những lợi ích và tác dụng phụ riêng, vì vậy bác sĩ thú y sẽ cân nhắc để xác định phương pháp điều trị tốt nhất cho mèo của bạn.

Điều trị thành công D.gatoi phụ thuộc vào việc điều trị cho tất cả các chú mèo trong nhà. Các phương pháp điều trị D. gatoi cũng tương tự như các phương pháp điều trị D. cati, bao gồm sulfur dip, ivermectin, milbemycin hoặc các phương pháp điều trị khác. Tuy nhiên, chủng này có thể khó phục hồi hơn D. cati.

Điều trị và quản lý viêm da Demodex ở Mèo

Các phương pháp điều trị thường thành công trong việc loại bỏ ve Demodex gatoi, nhưng tình trạng ngứa có thể kéo dài vài tuần sau. Việc điều trị Demodex cati phụ thuộc vào việc xác định và điều trị các vấn đề tiềm ẩn gây ức chế hệ thống miễn dịch của mèo.

Demodex không thể sống trong môi trường nên không cần vệ sinh môi trường. Những con ve này không truyền nhiễm cho người hoặc chó.

Các câu hỏi thường gặp

Mèo có phục hồi sau khi nhiễm Demodex?

Trong hầu hết các trường hợp, bệnh demodicosis ở mèo có thể được điều trị thành công. Tiên lượng cho những con mèo bị nhiễm D. gatoi là rất tốt nếu tất cả những con mèo tiếp xúc có thể được điều trị để ngăn ngừa tái nhiễm. Tiên lượng cho những con mèo bị nhiễm D. cati phụ thuộc vào khả năng quản lý các tình trạng ức chế miễn dịch, nhưng việc điều trị thường có hiệu quả khi đã loại trừ hoặc loại bỏ được tình trạng ức chế miễn dịch.

Demodex Gatoi có lây sang người không?

Nó cũng thường thấy ở những con mèo nhỏ có hệ thống miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện. Cả demodex cati và demodex gatoi đều là những loài không thể truyền từ mèo sang động vật khác hoặc người.

Viêm da có gây đau cho mèo không?

Ve ở tai là một vấn đề phổ biến và rất dễ lây lan ở mèo. Những ký sinh trùng nhỏ bé này có thể gây kích ứng da và tai mèo, gây ngứa dữ dội, gãi và nhiễm trùng, cuối cùng dẫn đến các vấn đề về sức khỏe khác.

Tắm cho mèo có giúp trị viêm da không?

Tắm có thể giúp loại bỏ bọ chét, ve và các loại côn trùng khác. Trước khi sử dụng sữa tắm trị bọ chét, hãy hỏi bác sĩ thú y xem đây có phải là lựa chọn tốt nhất cho thú cưng của bạn hay không. Một số sản phẩm diệt bọ chét có thể không an toàn cho mèo con, mèo già hoặc mèo có vấn đề về sức khỏe. Phương pháp điều trị bọ chét tại chỗ có thể là một lựa chọn tốt hơn so với tắm trong một số trường hợp.

Mèo nào có nguy cơ bị viêm da Demodex?

Nguyên nhân chính gây viêm da Demodex ở mèo là do nhiễm ve họ Demodex. Tuổi và giới tính không liên quan tới tình trạng này. Tuy nhiên, bệnh viêm da gây ra bởi D. cati phổ biến hơn ở mèo Xiêm và mèo Miến Điện.