Chảy nước mắt ở mèo là một tình trạng có thể do nhiều nguyên nhân gây ra. Đôi khi có thể do tiết quá nhiều nước mắt tự nhiên hoặc kích ứng bề mặt mắt.
Chảy nước mắt ở mèo là gì?
Tình trạng chảy nước mắt, được biết đến với tên y học là epiphora, được mô tả là hiện tượng chảy nước mắt bất thường. Các bác sĩ thú y thường nhìn thấy chứng epiphora ở các giống mèo đầu ngắn như Himalayan và Ba Tư, những giống này có những bất thường bẩm sinh khiến nhãn cầu tiếp xúc quá nhiều với bên ngoài. Tình trạng chảy nước mắt cũng liên quan đến các bất thường bẩm sinh khác như bệnh lông mi kép (distichiasis) và quặm mi, là những tình trạng mà mí mắt hoặc lông mi quay vào trong, gây kích ứng nhãn cầu.
Nếu mèo của bạn bị dị ứng, dị vật trong mắt hoặc nhiễm vi-rút bao gồm cảm lạnh, mắt của chúng có thể tiết nước mắt nhiều tạm thời. Tuy nhiên, nếu chú mèo bị chảy nước bất thường từ khi mới sinh hoặc trong một thời gian dài, đây có thể là dấu hiệu của một bệnh di truyền hay bẩm sinh.
Triệu chứng của chảy nước mắt ở mèo
Các triệu chứng chảy nước mắt ở mèo có thể rất đa dạng. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến:
-
Chảy nước mắt trong suốt hoặc có màu, dai dẳng: Nước mắt là chất lỏng tự nhiên được tạo ra để giữ ẩm cho mắt và có chức năng loại bỏ dị vật. Tuy nhiên, nếu có dịch tiết ra quá nhiều hoặc kéo dài, nó có thể báo hiệu một vấn đề.
-
Mắt đỏ hoặc sưng: Mắt đỏ hoặc sưng có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc viêm. Trong trường hợp này, đến gặp bác sĩ thú y là rất quan trọng.
-
Đốm đen quanh mắt: Những đốm này là những sắc tố có màu do nước mắt chảy ra liên tục. Mặc dù điều này đôi khi là bình thường, nhưng số lượng đốm quá nhiều hoặc màu sắc bất thường có thể chỉ ra các vấn đề khác.
-
Dấu hiệu ngứa hoặc kích ứng ở mắt: Mèo có thể cố gắng tìm cách xoa dịu bằng cách gãi hoặc dụi mắt. Mèo có thể thấy ngứa mắt dai dẳng, có dấu hiệu kích ứng hoặc khó chịu.
-
Mắt bị mờ: Ở mèo, mắt bị mờ có thể cho thấy bề mặt của mắt có vấn đề. Trong trường hợp này, cần đến bác sĩ thú y để kiểm tra.
Những triệu chứng này là dấu hiệu phổ biến của tình trạng chảy nước mắt ở mèo. Nếu bạn nhận thấy những triệu chứng như vậy ở chú mèo của mình, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ thú y. Bác sĩ thú y sẽ khám để chẩn đoán chính xác cũng như đề xuất các phương pháp điều trị thích hợp.
Nguyên nhân gây chảy nước mắt ở mèo
Chảy nước mắt ở mèo có thể do một số biến chứng sức khỏe tiềm ẩn gây ra, nhưng nó thường gặp phải ở giống mèo mặt ngắn. Các giống mèo mặt ngắn hoặc đầu ngắn thường có mũi ngắn và mắt lồi về mặt di truyền. Đôi mắt lồi không được bảo vệ khỏi bụi bẩn, phấn hoa và các yếu tố khác có thể bị xước và gây viêm mắt, khiến chảy nước mắt. Các nguyên nhân khác gây chảy nước mắt ở mèo bao gồm:
Viêm kết mạc
Viêm kết mạc là một trong những vấn đề về mắt phổ biến nhất ở mèo. Viêm quanh mắt có thể khiến một hoặc cả hai mắt bị đỏ, sưng và nhạy cảm với ánh sáng. Nước mắt mèo có thể sạch và giống như nước mắt, hoặc có thể rất đặc và giống như chất nhầy.
Viêm kết mạc ở mèo có thể do nhiều nguyên nhân bao gồm nhiễm trùng, dị ứng và thậm chí là bụi bẩn. Tình trạng có thể rất dễ lây lan. Nếu mèo có dấu hiệu đau mắt (đỏ, sưng, tiết dịch, chảy nước mắt, v.v.), tốt nhất bạn nên liên hệ với bác sĩ thú y ngay lập tức, vì tình trạng này có thể diễn tiến xấu đi rất nhanh. Viêm kết mạc là một triệu chứng của nhiều bệnh về mắt chứ không phải là một căn bệnh cụ thể, vì vậy nhiều nguyên nhân gây chảy nước mắt được liệt kê dưới đây cũng sẽ dẫn đến viêm kết mạc.
Dị ứng
Phản ứng dị ứng cũng có thể gây chảy nước mắt ở mèo. Mèo có thể nhạy cảm với các yếu tố môi trường hoặc chất gây dị ứng như phấn hoa, bụi, nấm mốc hoặc một số loại thực phẩm. Khi gặp phản ứng dị ứng, có thể có triệu chứng đỏ, ngứa, chảy nước mắt và đôi khi sưng mắt. Bác sĩ thú y có thể khuyên dùng thuốc kháng histamin hoặc các loại thuốc khác để giảm các triệu chứng dị ứng. Thật thú vị, mèo có thể bị dị ứng với nhiều thứ giống như con người và điều này có thể khiến chúng bị chảy nước mắt. Các chất gây dị ứng thường gặp bao gồm phấn hoa, nấm mốc, bụi, một số loại thuốc, nước hoa và các sản phẩm tẩy rửa. Nếu nghi ngờ mèo bị dị ứng, bạn nên đưa mèo đến bác sĩ thú y để họ có thể kiểm tra và đề xuất các bước tiếp theo.
Loét mắt
Nếu mèo của bạn chảy nước mắt và hay nheo mắt, đây có thể là dấu hiệu của bệnh loét mắt gây tổn thương bề mặt của mắt. Thông thường, nếu mèo của bạn mắc phải chứng bệnh này, chúng có thể sẽ cố gắng xoa đầu, mắt thường bị đỏ và đau do viêm. Tình trạng này có thể do mắt bị trầy xước, nhiễm trùng hoặc tiếp xúc với hóa chất. Nếu bạn nghi ngờ mèo bị loét mắt, hãy đưa mèo đến bác sĩ thú y ngay lập tức vì nếu không được điều trị, vết loét có thể nhanh chóng trở nên rất đau và sâu đến mức có thể gây vỡ nhãn cầu.
Khô mắt
Khô mắt là do thiếu nước mắt mãn tính, gây kích ứng và để lại sẹo trên bề mặt mắt, mắt có thể đỏ và đau. Nếu không được điều trị, khô mắt có thể gây mù ở mèo. Khi bị khô mắt, dịch tiết thường có màu vàng và dính do thiếu chất lỏng. Có một số nguyên nhân gây khô mắt ở mèo, bao gồm nhiễm vi-rút, tổn thương hệ thần kinh, bệnh liên quan tới trung gian miễn dịch và tiếp xúc với một số loại thuốc.
Chứng chảy nước mắt nhiều (epiphora)
Một nguyên nhân khác khiến mèo chảy nước mắt là vấn đề về ống dẫn nước mắt từ mắt đến mũi. Tình trạng này thường do tắc nghẽn ống dẫn, nhưng có thể do viêm mũi (viêm niêm mạc mũi) hoặc viêm xoang vì những tình trạng này khiến mô sưng lên ở khu vực này.
Giống Mũi Tẹt (Brachiocephalic)
Những chú mèo giống Brachiocephalic có khuôn mặt phẳng, sẽ có nhiều nguy cơ gặp phải tình trạng chảy nước mắt hơn những con mèo khác. Điều này là do chúng có khuôn mặt ngắn, hộp sọ tròn và mắt lồi, khiến chúng có nguy cơ cao hơn mắc một số vấn đề về mắt.
Mèo mặt phẳng rất dễ bị chảy máu cam do mõm ngắn, vì điều này ngăn không cho nước mắt chảy bình thường vào mũi mà thay vào đó chảy lên mặt, gây xuất hiện đốm. Ngoài ra, mèo thường không thể nhắm chặt mí mắt do mắt lồi; điều này có nghĩa là giác mạc tiếp xúc với môi trường nhiều hơn, có thể dẫn đến viêm giác mạc.
Tắc nghẽn đường dẫn nước mắt
Tình trạng này ở mèo có thể xảy ra do tắc nghẽn hoặc hẹp ống dẫn nước mắt. Nước mắt không thể chảy ra bình thường và gây tiết nước mắt quá mức. Tình trạng tắc nghẽn thường là bẩm sinh hoặc có thể là một bệnh lý tiến triển. Phương pháp điều trị có thể cần can thiệp phẫu thuật, tùy thuộc vào nguyên nhân gây tắc nghẽn.
Các chất lạ
Bụi, đất, cát hoặc bất kỳ chất lạ nào khác lọt vào mắt cũng có thể khiến mắt mèo chảy nước. Chú mèo có thể cố gắng loại bỏ những chất này bằng cách dụi hoặc gãi mắt. Tuy nhiên, đôi khi những chất này có thể đọng lại trong mắt và gây kích ứng. Nếu không thể loại bỏ vật lạ, cần đến gặp bác sĩ thú y để can thiệp.
Vấn đề bẩm sinh
Một số chú mèo có thể gặp tình trạng này bẩm sinh. Ví dụ, tắc nghẽn ống lệ bẩm sinh hoặc mí mắt không hình thành đúng cách có thể dẫn đến tình trạng này. Những bệnh lý này cần được bác sĩ thú y chẩn đoán và xác định các phương pháp điều trị thích hợp.
Nguyên nhân khác
-
U mí mắt
-
Ung thư biểu mô tế bào vảy (SCC): tình trạng hiếm gặp, nhưng là phổ biến nhất trong các khối u mắt ở mèo. Mèo trắng có nguy cơ cao nhất.
-
Bệnh tăng nhãn áp: tăng áp lực bên trong mắt
-
Tổn thương
-
Vết trầy xước (từ bản thân, động vật khác hoặc vật thể lạ)
-
Gãy xương mặt (tai nạn)
-
Các chất lạ bị mắc kẹt trong mắt
-
FIV (Virus gây suy giảm miễn dịch ở mèo)
-
FIP (Viêm phúc mạc truyền nhiễm ở mèo)
-
FeLV (Virus gây bệnh bạch cầu ở mèo)
-
Tắc nghẽn ống dẫn nước mắt do biến dạng cấu trúc hoặc viêm do tình trạng thứ phát.
-
Distichzheim: Sự phát triển không đều của lông mi
-
Entropion: Lông mi hướng vào trong mắt
Chẩn đoán bệnh lý chảy nước mắt ở mèo
Bất kỳ thông tin nào bạn có thể cung cấp cho bác sĩ thú y về tiền sử bệnh, hành vi của mèo đều có thể hỗ trợ chẩn đoán. Để xác định chính xác hơn nguyên nhân khiến mèo chảy nước mắt, bác sĩ thú y có thể:
-
Kiểm tra thể chất
-
Xét nghiệm dị ứng để loại trừ nguyên nhân dị ứng
-
Xét nghiệm nhuộm huỳnh quang để kiểm tra chấn thương mắt không dễ nhìn thấy. Đây là một xét nghiệm không xâm lấn sẽ không gây đau đớn cho mèo. Bác sĩ thú y chiếu ánh sáng xanh vào mắt để thực hiện.
-
Xét nghiệm Schirmer thực hiện để đánh giá mức độ chảy nước mắt của mắt.
-
Xét nghiệm tonometry để đánh giá áp lực nội nhãn hoặc chất lỏng bên trong mắt. Xét nghiệm này thường được thực hiện để loại trừ hoặc chẩn đoán bệnh tăng nhãn áp.
-
Chụp X quang, MRI hoặc CT để kiểm tra các bất thường bên trong hộp sọ.
-
Lấy mẫu và xét nghiệm trong phòng thí nghiệm.
-
Xét nghiệm tế bào học
Điều trị bệnh lý chảy nước mắt ở mèo
Nguyên nhân gây chảy nước mắt nhiều ở mèo có thể rất khác nhau và các lựa chọn điều trị cũng có thể khác nhau. Khi đưa mèo đến bác sĩ thú y, họ sẽ kiểm tra và có thể thực hiện một số xét nghiệm chẩn đoán để giúp đưa ra phương pháp điều trị thích hợp. Một số phương pháp điều trị chảy nước mắt ở mèo bao gồm thuốc nhỏ mắt kháng sinh và thuốc mỡ trị nhiễm trùng do vi khuẩn, thuốc giảm đau, thuốc kháng viêm – dạng thuốc uống hoặc thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc mỡ.
Tuy nhiên một số tình trạng nhất định có thể không điều trị được, chẳng hạn như các vấn đề do chứng đầu ngắn gây ra, nhưng bác sĩ thú y có thể kiểm soát các triệu chứng. Khi quyết định lựa chọn giống mèo phù hợp, cần cân nhắc các vấn đề tiềm ẩn có thể gặp phải ở các giống mèo đầu ngắn.
Điều trị chảy nước mắt ở mèo sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân, có thể bao gồm:
-
Loại bỏ dị vật trong mắt
-
Liệu pháp kháng histamin để kiểm soát tình trạng dị ứng
-
Kháng sinh tại chỗ để điều trị nhiễm trùng hoặc viêm kết mạc
-
Thuốc giảm đau, kháng viêm và sử dụng vòng chụp cổ để tránh cọ xát
Nếu ống dẫn nước mắt bị tắc, một ống thông có thể được đưa vào để giúp chất lỏng đi qua. Phẫu thuật sửa chữa mí mắt có thể được thực hiện để điều trị tình trạng hình thành mí mắt bất thường như quặm mi. Bệnh lông mi kép có thể được điều trị bằng cách thực hiện một quy trình gọi là phẫu thuật lạnh (cryosurgery). Các khối u mí mắt cần được điều trị tích cực và có thể phẫu thuật cắt bỏ nếu được phát hiện sớm.
Tình trạng chảy nước mắt ở mèo có thể do nhiều nguyên nhân và việc điều trị cần hướng tới nguyên nhân. Nếu mèo liên tục chảy nước mắt, hãy đưa đến bác sĩ thú y để được kiểm tra.
Các câu hỏi thường gặp
Có nên lo lắng nếu mèo bị chảy nước mắt nhiều không?
Nếu mắt của mèo tiếp tục chảy nước trong hơn 1 hoặc 2 ngày, hoặc nếu mèo có dấu hiệu bị đau hoặc nhiễm trùng, thì cần đến gặp bác sĩ thú y. Bác sĩ thú y sẽ có thể kiểm tra và đề xuất các phương pháp điều trị thích hợp để giảm bớt các triệu chứng khó chịu mà mèo có thể gặp phải.
Cách điều trị chảy nước mắt nhiều ở mèo?
Nhúng một nhúm bông vào nước, lau nước mắt từ khóe mắt ra ngoài. Thay bông mới cho mỗi bên mắt. Không sử dụng thuốc nhỏ mắt hoặc rửa mắt trừ khi bác sĩ thú y kê đơn.
Một bên mắt mèo liên tục chảy nước?
Dị ứng hoặc nhiễm trùng (viêm kết mạc), ống dẫn nước mắt bị tắc, mí mắt bị sụp xuống hoặc các vấn đề về mí mắt khác, hội chứng khô mắt –có thể khiến mắt của mèo tiết ra quá nhiều nước mắt.