Tắc ruột ở chó là gì?
Tắc ruột hay còn gọi là tắc nghẽn đường tiêu hóa là một vấn đề thường gặp ở chó. Chó có bản chất tò mò và nhiều chú chó có mong muốn ăn hoặc nhai bất cứ thứ gì. Hầu hết những người nuôi chó đều nhận thức được vấn đề này.
Tất cả các con chó đều có nguy cơ mắc bệnh, nhưng những con chó nhỏ đặc biệt dễ bị tổn thương. Vì chó con thường mọc răng và đang tìm thứ gì đó để nhai nên chúng có xu hướng sẵn sàng cho bất kỳ đồ vật nào vào miệng.
Tắc ruột là tình trạng tắc nghẽn một phần hoặc toàn bộ ruột, ngăn cản sự đi qua của thức ăn rắn hoặc chất lỏng. Điều này có thể cản trở quá trình hấp thụ nước và chất dinh dưỡng, khiến chó nhanh chóng bị mất nước và mất cân bằng điện giải. Tệ hơn nữa, tình trạng tắc nghẽn có thể làm tổn thương ruột do gây áp lực lên thành ruột, khiến mô bị chết (hoại tử) hoặc vỡ (vỡ hoặc thủng ruột).
Triệu chứng tắc ruột ở chó
-
Nôn mửa: Nôn mửa dai dẳng có thể dẫn đến mất nước nghiêm trọng và mất cân bằng điện giải.
-
Chán ăn: Chó có thể không tỏ ra thích thú với việc ăn uống. Chó con bị dị vật cản trở ban đầu sẽ tiếp tục ăn hoặc cố gắng ăn nhưng sau đó sẽ nôn.
-
Đau bụng: Sự tắc nghẽn có thể gây áp lực lên ruột, có thể rất đau đớn và thậm chí gây vỡ ruột hoặc viêm bụng (viêm phúc mạc).
-
Suy nhược/thờ ơ: Điều này có thể do mất nước, mất cân bằng điện giải và đau đớn.
-
Tiêu chảy/ khó đại tiện: Chó bị tắc nghẽn ruột một phần có thể bị tiêu chảy do chất lỏng bị mắc kẹt xung quanh dị vật. Nếu bị tắc nghẽn hoàn toàn, chó có thể cố gắng đại tiện nhưng có thể không được.
-
Sụt cân: Nếu con chó của bạn nôn mửa nhưng không đại tiện thì đây là dấu hiệu rõ ràng của tắc nghẽn đường ruột.
Nguyên nhân gây tắc ruột ở chó
Tắc ruột thường do dị vật gây ra. Những chất chó ăn vào gây tắc nghẽn không thể đi qua ruột, gây tắc nghẽn. Các vật dụng phổ biến bao gồm xương, quả bóng, đồ chơi, đá, lõi ngô, vải (chẳng hạn như đồ lót hoặc tất), hạt trái cây, băng vệ sinh và các vật thể dài (chẳng hạn như dây, chỉ, sợi, ruy băng hoặc quần tất).
Tuy nhiên, các khối u trong ruột (sự phát triển mô mới bất thường) có thể gây tắc nghẽn, đặc biệt là ở những chú chó lớn tuổi.
Các nguyên nhân có thể khác bao gồm:
-
Hẹp ruột, thường là do mô sẹo
-
Dải mô sẹo còn sót lại từ cuộc phẫu thuật trước đó
-
Lồng ruột (sự xâm lấn của ruột, một phần ruột trượt vào phần liền kề)
-
Nhiễm ký sinh trùng đường ruột nặng
-
Thoát vị
-
Xoắn ruột
-
Viêm ruột non nặng
-
Khối u: Sự phát triển của mô bên trong ruột có thể làm giảm dần khả năng hoạt động và cuối cùng phát triển đủ lớn để gây tắc nghẽn. Một khối u ở bụng có thể phát triển đủ lớn để gây áp lực lên ruột và ngăn chặn từ bên ngoài.
-
Lồng ruột: Tình trạng này xảy ra khi ruột tự gấp lại, giống như kính thiên văn. Các vật thể lạ và khối u có thể gây lồng ruột, nhưng các nguyên nhân tiềm ẩn khác bao gồm nhiễm trùng, ký sinh trùng đường ruột và thay đổi chế độ ăn uống. Lồng ruột cũng có thể xảy ra như một biến chứng sau phẫu thuật ruột.
-
Hẹp môn vị: Việc thu hẹp đường đi từ dạ dày đến ruột non có thể dẫn đến tắc nghẽn đường tiêu hóa. Hẹp môn vị có thể do bất thường bẩm sinh hoặc có thể phát triển theo thời gian ở những con chó lớn tuổi mà không rõ lý do.
Chẩn đoán tắc ruột ở chó
Nếu thấy hoặc nghi ngờ chó ăn phải vật lạ, bạn nên tìm kiếm sự trợ giúp của bác sĩ thú y ngay lập tức. Nếu bạn nhìn thấy một vật treo lơ lửng trên trực tràng của chó (dây thừng, dây điện...), đừng bao giờ kéo nó ra.
Trong một số trường hợp, con chó có thể bị nôn ngay lập tức, để lộ dị vật trước khi gây tắc ruột. Việc này nên được thực hiện không quá 30 phút đến 2 giờ sau khi chó ăn đồ vật đó.
Nếu con chó của bạn có dấu hiệu tắc ruột thì có lẽ đã quá muộn để thực hiện gây nôn. Trong trường hợp này, bác sĩ thú y sẽ bắt đầu bằng việc khám sức khỏe kỹ lưỡng bằng cách sờ bụng để kiểm tra xem có đau hay bằng chứng về khối u, dị vật hoặc lồng ruột. Đôi khi bác sĩ thú y có thể cảm nhận được sự tắc nghẽn thực sự, nhưng hầu hết thì không. Họ có thể sẽ chụp X-quang bụng để đánh giá thêm. Để thực hiện, con chó của bạn sẽ được uống một chất lỏng có chứa chất cản quang và tiến hành chụp X-quang vào những thời điểm nhất định. Mục đích của quá trình này là kiểm soát việc di chuyển thuốc từ thực quản đến các cơ quan của hệ tiêu hóa.
Nếu hình ảnh chụp X-quang không đủ hoặc bác sĩ thú y đang tìm kiếm thêm thông tin trước khi đề xuất phẫu thuật, họ có thể thực hiện kiểm tra siêu âm bụng. Điều này rất hữu ích để quan sát hình ảnh của vật thể lạ nhưng sẽ cung cấp thêm thông tin nếu nghi ngờ có khối u hoặc lồng ruột.
Việc xét nghiệm máu có thể sẽ được khuyến nghị để loại trừ các nguyên nhân khác gây ra các triệu chứng và để kiểm tra lượng nước và chất điện giải. Trong một số trường hợp không chắc chắn, chụp cắt lớp vi tính cũng có thể được sử dụng.
Điều trị tắc ruột ở chó
Tùy thuộc vào kích thước của chó, mức độ bệnh và kích thước của dị vật, đôi khi chó có thể nuốt phải dị vật và ị ra phân. Tuy nhiên, nếu nó bị kẹt và trở thành tắc nghẽn đường ruột thì cần phải phẫu thuật để phát hiện và loại bỏ tắc nghẽn.
Trước khi phẫu thuật, bác sĩ thú y có thể muốn cho chó của bạn nhập viện. Tại đây chó có thể được truyền dịch qua đường tĩnh mạch (để thay thế lượng dịch bị mất), thuốc điều trị buồn nôn và giảm đau.
Khi con chó của bạn đã ổn định, phẫu thuật sẽ được thực hiện dưới hình thức gây mê để xác định tình trạng tắc nghẽn. Nếu nguyên nhân gây tắc nghẽn là do dị vật, đôi khi có thể chỉ cần rạch vào ruột, lấy dị vật ra và khâu ruột lại (thủ thuật này được gọi là phẫu thuật cắt ruột).
Tuy nhiên, nếu có tổn thương hoặc mô chết trong ruột, có thể cần phải cắt bỏ một số phần của ruột, chẳng hạn như dị vật hoặc khối u, cùng với nguyên nhân gây tắc nghẽn (là cắt bỏ và nối thông).
Quản lý và kiểm soát tắc nghẽn đường ruột ở chó
Chẩn đoán và điều trị sớm tắc ruột là rất quan trọng để có kết quả tốt và ngăn ngừa các biến chứng (chẳng hạn như tổn thương ruột, vỡ ruột, rò rỉ, viêm phúc mạc). Nếu cần phải phẫu thuật thì nên thực hiện càng sớm càng tốt.
Sau phẫu thuật, hầu hết những con chó sẽ phải ở lại bệnh viện từ 1-2 ngày để truyền dịch qua đường tĩnh mạch và dùng thuốc giảm đau. Chú chó của bạn thường có thể về nhà sau khi bắt đầu ăn trở lại và không bị nôn ói. Thời gian phục hồi là điển hình cho bất kỳ cuộc phẫu thuật bụng nào và khoảng 10-14 ngày nghỉ ngơi và hạn chế hoạt động.
Sau khi điều trị, bạn nên làm theo lời khuyên của bác sĩ thú y và theo dõi chó để phát hiện các triệu chứng tái phát. Giữ mức độ hoạt động của thú cưng ở mức thấp, không chạy bộ hoặc đi bộ dài trong vài ngày. Cho ăn chế độ ăn nhạt gồm thức ăn khô trong vài ngày trước khi từ từ tiếp tục chế độ ăn trước đó. Ngoài ra, hãy đảm bảo bổ sung lượng chất lỏng bị mất bằng cách cho chúng uống nhiều nước ngọt để tránh mất nước.
Hầu hết các con chó đều hồi phục hoàn toàn và trở lại cuộc sống bình thường, mặc dù điều này có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân tắc nghẽn đường ruột. Nếu nguyên nhân khiến chó của bạn bị tắc nghẽn là do dị vật, điều quan trọng là phải đảm bảo chó không ăn phải bất kỳ dị vật nào trong tương lai, vì các biến chứng dễ xảy ra hơn khi có mô sẹo từ các cuộc phẫu thuật trước đó. Nếu tắc nghẽn là do khối u, bác sĩ thú y sẽ gửi mẫu đến phòng thí nghiệm để xác định loại khối u.
Cách ngăn ngừa tắc nghẽn đường ruột ở chó
Bạn có thể ngăn chặn việc thú cưng nuốt phải dị vật bằng cách giữ những đồ vật nguy hiểm tránh xa con chó của bạn. Hãy chắc chắn rằng đồ chơi đó là quá lớn để nuốt. Nếu con chó của bạn thích nhai và ăn đồ chơi, hãy nhớ chỉ cho phép con chó của bạn làm điều này chúng dưới sự giám sát. Giữ con chó của bạn tránh xa rác thải. Theo dõi con chó của bạn chặt chẽ khi ở bên ngoài. Bảo quản đồ giặt trong hộp kín. Nếu bạn biết con chó của bạn thích ăn một số thứ nhất định, hãy nhớ để chúng ở xa.
Các khối u và các rối loạn đường ruột khác có thể không thể phòng ngừa được, nhưng chẩn đoán sớm có thể ngăn chặn tình trạng tắc nghẽn một phần trở nên hoàn toàn. Nó cũng có thể giảm thiểu tổn thương cho ruột. Hãy chắc chắn liên hệ với bác sĩ thú y ngay sau khi các dấu hiệu xuất hiện.
Cho chú chó của bạn đi khám sức khỏe định kỳ hàng năm hoặc lâu hơn theo khuyến nghị của bác sĩ thú y. Trong quá trình kiểm tra, có khả năng bác sĩ thú y có thể phát hiện ra một biến chứng mà bạn chưa biết.
Lưu ý: Thông tin trên nhằm giúp cung cấp thông tin cho bạn về tình trạng tắc ruột ở chó. Nếu bạn có thắc mắc hoặc quan ngại về sức khỏe của chó hoặc các triệu chứng có thể xảy ra, bạn nên liên hệ với bác sĩ thú y ngay lập tức.
Các câu hỏi thường gặp
Nguyên nhân gây tắc ruột ở chó?
Tắc ruột ở chó là gì?
Tắc ruột là tình trạng tắc nghẽn hoàn toàn hoặc một phần trong dạ dày hoặc ruột, ngăn cản sự di chuyển của chất rắn hoặc chất lỏng qua đường tiêu hóa. Sự tắc nghẽn này cũng có thể làm giảm lưu lượng máu, gây gián đoạn hoạt động của ruột. Các vật thể lạ dạng dài như dây, dây thừng và sợi vải cũng có thể dễ dàng lọt vào trong. Tình trạng tắc nghẽn chủ yếu là do dị vật, tuy nhiên trong một số trường hợp, đặc biệt ở chó lớn tuổi, nó có thể là khối u.
Có thể làm gì nếu con chó của mình bị tắc ruột?
Nếu nghi ngờ chó của mình bị tắc ruột, bạn nên đưa chó đi khám bác sĩ thú y ngay lập tức. Bác sĩ thú y sẽ giúp bạn xác định xem con chó của bạn có cần phẫu thuật hay không và cách chăm sóc.
Con chó có thể sống được bao lâu khi bị tắc ruột?
Nếu không được điều trị, chó bị tắc hoàn toàn có thể sẽ chết trong vòng 3-4 ngày. Nếu một con chó được chẩn đoán bị tắc ruột, nên phẫu thuật càng sớm càng tốt.
Tắc ruột ở chó có tự khỏi được không?
Nếu tắc nghẽn là do vật lạ gây ra, chó thường có thể đào thải qua đường tiêu hóa và loại bỏ nó bằng phân. Bác sĩ thú y có thể đề nghị liệu pháp truyền dịch qua đường tĩnh mạch hoặc tiêm dưới da để giảm tình trạng mất nước và giúp dị vật trôi qua. Ngoài ra, xét nghiệm tia X có thể được sử dụng để theo dõi tiến trình của dị vật đi qua cơ thể.
Làm thế nào để biết con chó của mình có bị tắc ruột hay không?
Chó bị tắc ruột có các triệu chứng như không đi đại tiện được hoặc tiêu chảy, nôn mửa, chán ăn, suy nhược. Nếu bạn cho rằng con chó của bạn bị tắc ruột, bạn chắc chắn nên đưa nó đến bác sĩ thú y.