Triệt sản ở chó là gì?
Triệt sản hay thiến là một thủ tục phẫu thuật được thực hiện để ngăn chặn cả chó đực và chó cái sinh sản. Trong ca phẫu thuật này, tinh hoàn của chó đực sẽ được cắt bỏ – đây là nguồn cung cấp hormone testosterone chính nên nồng độ hormone này sẽ giảm sau phẫu thuật. Ở chó cái, buồng trứng và tử cung sẽ bị cắt bỏ - điều này có nghĩa là thú cưng của bạn sẽ không còn mang thai và không thể động dục được nữa. Mặc dù phẫu thuật này có một số rủi ro vì nó được thực hiện cùng với biện pháp gây mê toàn thân ở chó, nhưng nó rất quan trọng đối với sức khỏe của thú cưng.
Quá trình triệt sản được thực hiện ở chó như thế nào?
Ở chó cái:
-
Triệt sản toàn bộ: Thủ thuật này bao gồm việc loại bỏ buồng trứng và tử cung. Đây là thủ thuật triệt sản chó cái được thực hiện khá phổ biến. Cắt bỏ buồng trứng và tử cung cùng nhau là cách tốt nhất đối với sức khỏe của chó.
-
Cắt bỏ buồng trứng: Trong thủ thuật này, chỉ có buồng trứng được cắt bỏ. Sau ca phẫu thuật này, chó không thể mang thai nhưng chúng vẫn tiếp tục có nguy cơ bị viêm tử cung khi lớn lên.
Cả hai phương pháp này đều làm giảm khả năng sản xuất hormone sinh sản của chó cái. Do đó, những thay đổi về hành vi có thể xảy ra và những hoạt động này có lợi cho sức khỏe của chú chó của bạn.
Ở chó đực: Hiện nay có nhiều thủ thuật khác nhau được thực hiện trên chó đực:
-
Thiến: Thủ thuật phẫu thuật được gọi là thiến hoặc "triệt sản" là loại bỏ các tuyến sinh dục sản xuất hormone sinh dục, được gọi là tinh hoàn.
-
Zeuterin (R): Tiêm dung dịch này vào giữa mỗi tinh hoàn sẽ giúp vô hiệu hóa 1 cách tương đối không gây đau đớn. Thuốc an thần có thể được sử dụng để giữ chó nằm yên. Một số hormone sinh dục vẫn còn sau thủ thuật, vì vậy mặc dù đây là một phương pháp triệt sản hiệu quả nhưng người ta vẫn chưa biết phương pháp này ảnh hưởng đến những thay đổi hành vi hoặc mang lại lợi ích sức khỏe ở mức độ nào.
-
Thắt ống dẫn tinh: Đây là một phương pháp triệt sản hiếm khi được thực hiện. Nó đòi hỏi phải loại bỏ một đoạn ngắn khỏi mỗi cấu trúc hình ống được gọi là ống dẫn tinh. Việc cắt bỏ các ống dẫn tinh trùng này sẽ khiến chó bị vô sinh một cách hiệu quả trong khi vẫn duy trì khả năng sản xuất hormone sinh dục. Tuy nhiên, hormone hoạt động có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe trong tương lai.
Phương pháp triệt sản hiệu quả nhất là thiến.
Lợi ích của việc triệt sản ở chó
Đối với chó cái
Thay đổi hành vi
Sự thay đổi nhỏ về hành vi luôn có liên quan đến việc giảm nồng độ hormone sinh dục ở chó. Tuy nhiên, việc triệt sản đã được chứng minh là có lợi trong việc điều trị một số rối loạn hành vi.
Lợi ích sức khỏe
Ngoài việc loại bỏ các vấn đề liên quan trực tiếp đến sinh sản, những lợi ích sức khỏe phổ biến nhất liên quan đến việc triệt sản chó và giảm nồng độ hormone sinh dục ở chó bao gồm:
Những con chó cái bị thiến được bảo vệ khỏi cả ung thư buồng trứng và tử cung. Thiến khi còn nhỏ làm giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh ung thư vú, ít nhất 50% trong số đó là ác tính và có thể gây tử vong.
Pyometra (viêm tử cung) là một bệnh rất phổ biến ở chó cái chưa được triệt sản. Các triệu chứng có thể phát triển nhanh chóng và có thể gây tử vong nếu không được điều trị. Cách điều trị hiệu quả nhất là triệt sản, nhưng đây là một cuộc phẫu thuật nguy hiểm hơn nhiều so với khi thực hiện ở một chú chó nhỏ khỏe mạnh.
Lưu ý: Thắt ống dẫn trứng ở chó cái hiện không được coi là một hình thức triệt sản vì nó không mang lại bất kỳ lợi ích sức khỏe nào so với các quy trình triệt sản truyền thống.
Đối với chó đực
Thay đổi hành vi
Những thay đổi hành vi phổ biến nhất liên quan đến việc giảm nồng độ hormone sinh dục ở chó có thể bao gồm một hoặc nhiều điều sau đây:
Lợi ích sức khỏe
Những lợi ích sức khỏe phổ biến nhất liên quan đến việc triệt sản và giảm nồng độ hormone sinh dục ở chó bao gồm:
-
Giảm nguy cơ khối u tinh hoàn
-
Giảm nguy cơ thoát vị tầng sinh môn
-
Không mắc bệnh tuyến tiền liệt
Ung thư tinh hoàn thường gặp ở chó lớn tuổi. Các khối u thường lành tính nhưng có thể phát triển rất lớn, gây đau đớn và đôi khi tiết ra những hormone có hại cho chó. Phương pháp điều trị được khuyến nghị trong trường hợp này là thiến, nhưng mặc dù phẫu thuật là một thủ thuật thường quy ở chó con, nhưng phẫu thuật lại phức tạp hơn với rủi ro lớn hơn ở chó già có khối u tinh hoàn.
Những con chó không bị triệt sản thường phát triển tuyến tiền liệt phì đại theo tuổi tác, một tình trạng gọi là tăng sản tuyến tiền liệt lành tính (BPH). Tuyến tiền liệt gây đau và căng thẳng khi đi vệ sinh ở chó. Trong việc điều trị, nên kết hợp thiến cùng với sử dụng thuốc lâu dài.
Khi nào nên triệt sản chó?
Độ tuổi triệt sản ở chó khác nhau tùy thuộc vào giống và trọng lượng của thú cưng. Các hoạt động triệt sản được thực hiện trên chó cái trước khi chúng bước vào giai đoạn động dục đầu tiên giúp giảm đáng kể nguy cơ ung thư vú trong tương lai.
Mặc dù việc này có thể khác nhau tùy thuộc vào giống và quá trình phát triển của thú cưng, nhưng bạn nên thực hiện khi chó cái giống nhỏ được 6-9 tháng tuổi và chó cái giống lớn ở độ tuổi 9-15 tháng. Tốt nhất là bác sĩ thú y nên quyết định độ tuổi triệt sản thích hợp nhất cho chú chó của bạn.
Theo các nghiên cứu gần đây, mặc dù các ca phẫu thuật có thể được thực hiện trên chó đực ở cùng độ tuổi với chó cái, nhưng thời gian này có thể kéo dài hơn một chút do chó đã hoàn thành quá trình phát triển và các rối loạn khớp có thể xảy ra trong tương lai. Có nhiều quan điểm khác nhau về vấn đề này, vì các bệnh có thể xảy ra do không triệt sản chó đực không phổ biến như ở chó cái.
Những điều cần cân nhắc trước khi triệt sản cho chó
Trước hết, phẫu thuật triệt sản không được khuyến khích đối với chó cái trong thời kỳ động dục. Lý do là để giảm bớt những biến chứng có thể xảy ra trong quá trình phẫu thuật. Trong thời kỳ động dục, các cơ quan nhạy cảm hơn và dễ bị chảy máu.
Một số xét nghiệm máu được thực hiện trước khi phẫu thuật triệt sản ở chó. Những xét nghiệm này bao gồm công thức máu toàn bộ và xét nghiệm sinh hóa. Nhờ những xét nghiệm này, chức năng cơ quan của thú cưng được đánh giá trước khi gây mê. Nếu có bất kỳ điều bất thường nào, bác sĩ thú y có thể hoãn ca phẫu thuật và yêu cầu điều trị trước. Ngoài xét nghiệm máu, nên kiểm tra tim trước khi gây mê. Việc kiểm tra này bao gồm nghe tim, chụp X-quang, kiểm tra ECG và ECHO. Bằng cách này, nếu chú chó của bạn bị bệnh tim hoặc mới bắt đầu mắc bệnh tim, liều dùng thuốc mê sẽ được sử dụng tương ứng.
Trước khi triệt sản chó con, bạn phải đảm bảo rằng chúng đã hoàn thành tất cả các mũi tiêm chủng và đã qua ít nhất 15 ngày kể từ lần tiêm chủng cuối cùng. Bởi vì gây mê ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch của thú cưng.
Nếu mọi thứ đều ổn, không cho chó ăn ít nhất 8 giờ trước khi phẫu thuật. Cho thú cưng đi vệ sinh trước khi đến bệnh viện.
Chăm sóc sau khi triệt sản cho chó
Bác sĩ thú y có thể cung cấp cho bạn những hướng dẫn sau phẫu thuật. Mặc dù thú cưng của bạn có thể cảm thấy khó chịu sau phẫu thuật nhưng bác sĩ thú y sẽ thực hiện nhiều biện pháp khác nhau để kiểm soát cơn đau. Tùy thuộc vào quy trình được thực hiện, bác sĩ có thể kê đơn thuốc giảm đau để sử dụng tại nhà. Chú chó không cảm thấy đau nhiều ngoại trừ một hoặc hai ngày đầu tiên.
Nếu chú chó về nhà vào ngày phẫu thuật, chúng có thể hơi chóng mặt vào đêm đầu tiên do ảnh hưởng của thuốc mê. Mặc dù không có bất thường nào tùy thuộc vào loại thuốc gây mê được sử dụng nhưng bạn có thể không cần cho chó ăn vào ngày hôm đó do một số loại thuốc. Trong trường hợp như vậy, bác sĩ thú y sẽ đưa ra những cảnh báo cần thiết cho bạn. Nếu thú cưng vẫn còn lảo đảo khi về nhà, bạn không nên để chú chó ở một mình và cẩn thận để chúng không làm tổn thương chính mình.
Lời khuyên để phục hồi an toàn và thoải mái:
-
Để thú cưng ở một nơi yên tĩnh, sạch sẽ để hồi phục và tránh xa các động vật khác.
-
Ngăn thú cưng của bạn chạy và nhảy trong tối đa hai tuần sau khi phẫu thuật hoặc theo khuyến nghị của bác sĩ thú y.
-
Hãy nhớ sử dụng vòng cổ để ngăn thú cưng của bạn liếm vào vùng vết mổ, điều này có thể gây nhiễm trùng.
-
Tránh tắm cho thú cưng của bạn trong ít nhất 10 ngày sau khi phẫu thuật.
-
Kiểm tra đường vết thương hàng ngày để xác minh khả năng lành vết thương. Nếu bạn cho rằng vùng vết thương đã bị bẩn khi đi ra ngoài, bạn có thể làm sạch vết thương bằng những động tác nhẹ nhàng bằng dung dịch Povidon cho chó.
Nếu bạn nhận thấy bất kỳ vết đỏ, sưng tấy hoặc tiết dịch nào tại nơi phẫu thuật hoặc nếu vết mổ bị hở, vui lòng liên hệ với bác sĩ thú y. Ngoài ra, nếu chú chó của bạn mệt mỏi, chán ăn, nôn mửa hoặc những lo ngại khác sau khi triệt sản, hãy nhớ đến gặp bác sĩ thú y.
Sau khi phẫu thuật, bác sĩ thú y có thể kê đơn thuốc kháng sinh phòng ngừa. Điều rất quan trọng là bạn phải sử dụng loại kháng sinh này thường xuyên theo quy định. Nếu mọi thứ đều ổn, vết thương sẽ được đóng lại vào ngày thứ 10 và bạn có thể đến phòng khám thú y để cắt chỉ.
Rủi ro của việc triệt sản ở chó
Mặc dù triệt sản là một thủ thuật phổ biến và thường lệ, nhưng không có cuộc phẫu thuật nào là không có rủi ro. Mặc dù rất hiếm gặp nhưng các biến chứng như tử vong liên quan đến gây mê hoặc chảy máu và nhiễm trùng có thể xảy ra trong quá trình phẫu thuật. Để giảm thiểu những rủi ro này, việc đánh giá trước khi gây mê là rất quan trọng.
Sưng hoặc nhiễm trùng vết thương phổ biến hơn nhưng dễ điều trị. Thực hiện theo các hướng dẫn sau phẫu thuật sẽ làm giảm nguy cơ này.
Nhu cầu vận động của thú cưng giảm ngay sau khi triệt sản, khiến những con chó bị thiến dễ bị tăng cân hơn. Điều này có thể dễ dàng kiểm soát bằng chế độ ăn, đặc biệt nếu việc tăng cân được phát hiện sớm. Tăng tần suất dắt chó đi dạo sau phẫu thuật và kiểm soát chế độ ăn sẽ làm giảm nguy cơ này.
Quá trình triệt sản mất bao lâu?
Việc triệt sản chó đực có thể được thực hiện trong vòng chưa đầy 15-20 phút. Thời gian triệt sản một con chó cái dao động từ 30-45 phút, tùy thuộc vào độ tuổi và thời điểm của chu kỳ động dục.
Chi phí triệt sản cho chó
Chi phí triệt sản cho chó có thể khác nhau tùy thuộc vào giá của phòng khám thú y của khu vực bạn sống, kích cỡ của chú chó và quy trình thực hiện. Chi phí triệt sản hiện nay dao động từ 500.000 – 1.000.000 vnđ.
Các câu hỏi thường gặp
Quá trình hồi phục sau phẫu thuật triệt sản mất bao lâu?
Một ngày sau ca phẫu thuật, hầu hết các chú chó đều sẽ tiếp tục cuộc sống bình thường hàng ngày. Sẽ tốt hơn nếu hạn chế di chuyển trong một thời gian. Trong điều kiện bình thường, 10 ngày sau khi phẫu thuật, vết thương sẽ khép kín hoàn toàn và có thể tháo chỉ.
Chi phí cho triệt sản ở chó là bao nhiêu?
Mức giá này có thể thay đổi tùy thuộc vào giá phòng thú y của khu vực bạn sinh sống, kích cỡ chú chó và quy trình của phòng khám. Nhìn chung, giá trung bình dao động từ 500.000 – 1.000.000 vnđ.
Có phải đeo vòng cổ sau khi triệt sản con chó của mình không?
CÓ, cho dù con chó của bạn và các thành viên khác trong gia đình có khó chịu đến mức nào thì vòng cổ vẫn là một phần không thể thiếu trong quá trình chăm sóc sau phẫu thuật. Những con chó không đeo vòng cổ có thể làm vết thương bị nhiễm trùng do hành vi liếm. Một số con chó thậm chí có thể bị rách vết khâu và cần phải phẫu thuật lại.
Chó không ăn sau khi phẫu thuật triệt sản có phải là điều bình thường không?
Chán ăn là hiện tượng bình thường trong khoảng 12 giờ sau phẫu thuật. Nhưng nó không nên kéo dài nhiều thời gian hơn thế. Không nên quên rằng trong trường hợp như vậy, có thể là do thú cưng chưa quen với vòng cổ. Nếu con chó của bạn gặp khó khăn khi ăn khi đeo vòng cổ, bạn chỉ có thể tháo vòng cổ khi đang ăn và đeo lại sau khi chó ăn xong. Bạn không nên để chó liếm cơ thể trong quá trình này.
Có nên thiến chú chó con của mình không?
Nếu bác sĩ thú y cho rằng phù hợp, những con chó giống nhỏ có thể được triệt sản từ tháng thứ 6 và những con chó giống lớn có thể được triệt sản từ tháng thứ 9. Tuy nhiên, các tác dụng phụ như chậm phát triển và các bệnh về khớp có thể xảy ra, đặc biệt ở chó đực cần được đánh giá cẩn thận.
Tại sao tôi nên triệt sản chú chó của mình?
Phẫu thuật thiến giúp loại bỏ khả năng ung thư vú và viêm tử cung ở chó cái, cũng như khối u tinh hoàn và khối u tuyến tiền liệt ở chó đực. Những bệnh này là những bệnh rất nguy hiểm có thể gây tử vong. Những bệnh này được ngăn ngừa đáng kể ở những con chó đã được thiến.
Có ĐÚNG khi thiến chó không?
CÓ, xét đến số lượng động vật đi lạc ngày càng tăng và những căn bệnh mà việc không triệt sản có thể gây ra, việc thiến con chó của bạn là quyết định tốt nhất mà bạn có thể đưa ra cho chúng.
Chó có bình tĩnh lại sau khi bị thiến không?
Đặc biệt ở những con chó đực đã được thiến, tính hung hăng giảm đáng kể do giảm sản xuất testosterone. Hiệu ứng này xảy ra dần dần, vài tháng sau khi thiến.
Chảy máu vùng vết thương sau khi triệt sản có bình thường không?
KHÔNG, trong trường hợp như vậy, khu vực đó phải được bác sĩ thú y kiểm tra. Đôi khi, ngay cả khi dịch tiết ra không phải là máu, dịch tiết màu đỏ vẫn có thể xảy ra do nhiễm trùng ở vùng vết thương.
Chó cái đã được triệt sản có thể giao phối được không?
Chó cái phải động dục để có thể giao phối. Vì những con chó đã được thiến sẽ không động dục nên việc giao phối không xảy ra.
Chó đực đã thiến có thể giao phối được không?
Chó đực bị thiến không có tinh hoàn, đây là cơ quan tiết ra hormone sinh sản chính. Tuy nhiên, một phần nhỏ các hormone này cũng có thể được tiết ra từ tuyến thượng thận. Một số con chó đực có thể có nhu cầu giao phối do bản năng hoặc do nồng độ nội tiết tố nhỏ này, mặc dù đã được triệt sản. Ngay cả khi những con chó này giao phối thì chó cái cũng không thể mang thai.
Khi nào các vết khâu được tháo ra sau khi phẫu thuật triệt sản ở chó?
Nếu mọi thứ đều ổn sau khi phẫu thuật triệt sản, bạn có thể tháo chỉ khâu sau 10 ngày kể từ khi phẫu thuật. Tuy nhiên, thời gian này sẽ được kéo dài nếu có những tình trạng có thể làm vết thương chậm lành. Bác sĩ thú y nên xác định thời điểm thích hợp nhất cho chú chó của bạn.