Gan nhiễm mỡ ở mèo là gì?
Gan nhiễm mỡ là một trong những bệnh gan phổ biến nhất ở mèo. Các nhiệm vụ chính của gan bao gồm tổng hợp protein, sản xuất các hóa chất cần thiết cho quá trình tiêu hóa và giải độc cơ thể. Gan cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì cân bằng chất béo trong cơ thể.
Trong trường hợp gan nhiễm mỡ mắc phải ở mèo, một lượng chất béo lớn hơn bình thường sẽ tích tụ trong gan mèo. Những chất béo này thường là chất béo trung tính. Gan nhiễm mỡ xảy ra khi cơ thể không được cung cấp một chế độ ăn uống cân bằng hoặc khi cơ thể không thể sử dụng năng lượng từ thực phẩm một cách bình thường. Vì cơ thể mèo không có sẵn mỡ thừa trong gan nên mỡ thừa tích tụ sẽ gây ra các triệu chứng bệnh liên quan đến gan.
Các triệu chứng gan nhiễm mỡ ở mèo là gì?
Vì gan là một cơ quan gắn liền với nhiều cơ chế của cơ thể nên các triệu chứng mà bạn sẽ quan sát thấy khi mèo bị nhiễm mỡ gan cũng có thể khác nhau. Nhiều con mèo bị gan nhiễm mỡ có tiền sử bỏ ăn trong vài ngày. Dưới đây là một số dấu hiệu mà bạn có thể thấy khi mèo của mình bị bệnh gan:
-
Vàng tai, mắt, nướu và da
-
Yếu ớt
-
Giảm sự thèm ăn
-
Cơn khát tăng dần
-
Đi tiểu thường xuyên
-
Tăng tiết nước bọt
-
Nôn mửa
-
Những vết bầm tím có kích thước nhỏ bất cứ nơi nào trên cơ thể
-
Vết bầm lớn dưới da
-
Chảy máu mũi
-
Máu trong nước tiểu hoặc phân
-
Khó thở
-
Sưng bụng
-
Co giật
-
Táo bón
-
Cơ thể suy yếu
-
Trường hợp nặng hơn thì hôn mê, suy sụp, da đen và tử vong
Nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ ở mèo là gì?
Gan nhiễm mỡ chủ yếu ảnh hưởng đến những con mèo trung niên trở lên, thừa cân hoặc béo phì và những con mèo này sẽ có những triệu chứng nghiêm trọng hơn. Chúng ta có thể liệt kê các nguyên nhân dẫn đến viêm gan ở mèo như sau:
Các bệnh lý
Gan nhiễm mỡ có thể gặp ở mèo, đặc biệt là do các bệnh như tiểu đường, viêm mật (viêm túi mật), viêm tụy, bệnh viêm ruột, ung thư hạch.
Quá trình trao đổi chất của mèo
Sinh lý của tình trạng viêm gan nhiễm mỡ không được hiểu đầy đủ. Một số con mèo có thể dễ mắc bệnh gan nhiễm mỡ do chế độ ăn giàu chất béo, hàm lượng chất béo cao trong các cơ quan của chúng hoặc một số lý do cụ thể khác đối với quá trình trao đổi chất của mèo.
Thay đổi chế độ ăn uống đột ngột
Mèo không chịu được những thay đổi đột ngột. Vì lý do này, bạn có thể cần thay đổi trong chế độ ăn của mèo từ từ, trong khoảng thời gian từ vài ngày đến vài tuần. Việc chuyển lập tức sang chế độ ăn protein cho mèo cai sữa có thể dẫn đến gan nhiễm mỡ và gây stress cho mèo của bạn. Do đó, điều rất quan trọng là bạn phải chọn thức ăn có công thức đặc biệt phù hợp cho từng độ tuổi.
Yếu tố môi trường
Chán ăn ở mèo là một trong những nguyên nhân dẫn đến gan nhiễm mỡ. Nhận nuôi thú cưng mới, thay đổi chỗ ở, tiếng ồn quá mức, trẻ sơ sinh có thể gây cho mèo căng thẳng và mèo của bạn có thể chán ăn.
Bệnh gan nhiễm mỡ ở mèo được chẩn đoán như thế nào?
Chẩn đoán gan nhiễm mỡ ở mèo được thực hiện bằng xét nghiệm máu cho thấy chức năng gan kém, sinh thiết gan hoặc chọc hút bằng kim nhỏ. Mẫu gan được lấy sẽ được bác sĩ thú y để kiểm tra. Gan và túi mật thường to ra trên phim chụp X quang, và với sự hỗ trợ của xét nghiệm siêu âm, các dấu hiệu đặc trưng được kiểm tra để giúp xác định chẩn đoán. Các phương pháp chẩn đoán khác nhau cũng có thể được sử dụng để phát hiện các tình trạng có thể gây gan nhiễm mỡ ở mèo.
Trong một số trường hợp, chẩn đoán có thể được xác định mà không cần sinh thiết gan. Khi đó, bác sĩ thú y sẽ đưa ra kết luận dựa trên tiền sử sức khỏe, các dấu hiệu lâm sàng và xét nghiệm máu của mèo. Bác sĩ thú y có thể chọn tùy chọn này khi khó sinh thiết mèo và sẽ chấp nhận chẩn đoán giả định để tiếp tục điều trị. Tất nhiên, bác sĩ thú y cũng có thể cần các xét nghiệm khác nếu mèo của bạn có các dấu hiệu lâm sàng khác và bệnh không theo diễn biến dự kiến.
Làm thế nào để điều trị gan nhiễm mỡ ở mèo?
Để điều trị viêm gan nhiễm mỡ, trước hết cần đánh giá xem nguyên nhân là gì. Sau khi loại trừ các nguyên nhân như bệnh đường ruột, viêm tụy, ung thư, có thể áp dụng các phương pháp dưới đây để tiến hành điều trị. Các phương pháp sử dụng cho bệnh nhiễm mỡ gan là giống nhau và trong trường hợp bệnh nặng hoặc tiến triển nặng (ngoại trừ các nguyên nhân cụ thể khác), mèo của bạn có thể phải nhập viện để điều trị. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh, mèo có thể ở lại bệnh viện trung bình khoảng 7 ngày.
Bổ sung dinh dưỡng
Một trong những điểm quan trọng nhất để điều trị bệnh gan nhiễm mỡ ở mèo là bổ sung dinh dưỡng. Thiếu dinh dưỡng tạo điều kiện cho chu kỳ trao đổi chất bất thường và gia tăng nồng độ chất béo trong gan. Mặc dù kỹ thuật ép ăn đã được sử dụng trong quá khứ, nhưng ngày nay phương pháp này không được ưa chuộng nhiều và đa số mèo không hợp tác lắm. Thay vào đó, mèo được cho ăn từ 4 đến 6 lần một ngày với sự trợ giúp của một ống dẫn thức ăn được đặt trong dạ dày hoặc thực quản, trong khi mèo đang được gây mê. Khi phương pháp cho ăn qua ống được áp dụng cho mèo, khối lượng thức ăn sẽ tăng lên trong vòng vài ngày. Quá trình này có thể tiếp tục trong vài tuần. Bác sĩ thú y sẽ cung cấp cho bạn những hướng dẫn cần thiết khi cho mèo ăn bằng ống dẫn thức ăn.
Đối với hầu hết những người chủ nuôi mèo, phương pháp cho mèo ăn qua ống thông không hấp dẫn lắm và đa số muốn tự cho mèo ăn ở nhà. Trong trường hợp này, các phương pháp điều trị thử nghiệm và tạm thời có thể dẫn tới sự chậm trễ thậm chí gây tử vong cho mèo. Trong trường hợp bổ sung dinh dưỡng qua ống, bác sĩ thú y sẽ xác định phương pháp thích hợp nhất cho mèo của bạn:
-
Ống thông mũi: Một ống cho ăn có thể được truyền từ mũi xuống thực quản. Ưu điểm lớn là phương pháp này không cần gây tê và ống tương đối dễ sử dụng. Tuy nhiên, cũng có một số vấn đề. Ví dụ, ống có thể bị bong ra do móng vuốt của mèo. Do đường kính ống nhỏ nên chỉ có chế độ ăn lỏng là phù hợp. Đồng thời, nguy cơ ống bị đẩy về phía miệng thay vì dạ dày trong khi nôn cũng nên được xem xét. Ống thông mũi dạ dày không thích hợp để sử dụng lâu dài, nhưng lựa chọn này có thể được ưu tiên trong những ngày đầu tiên khi nguy cơ chảy máu cao. Sau khi tình trạng của con mèo bắt đầu trở lại bình thường, các lựa chọn khác có thể được cân nhắc.
-
Ống thông thực quản: Mèo được gây mê trong thời gian gây, một ống nhỏ sẽ được đặt ở một bên cổ và được cố định bằng băng, ngăn không cho ống bị kẹt. Vì nó lớn hơn ống thông mũi dạ dày nên có thể cho mèo ăn hỗn hợp thức ăn đặc. Với những chiếc ống này, mèo sẽ thoải mái hơn khi di chuyển. Ống được đặt trong cơ thể mèo ít nhất hai tuần, nhưng có thể ở trong nhiều tháng nếu cần thiết. Khi mèo phục hồi ham muốn ăn, ống sẽ không ngăn mèo ăn bình thường.
-
Ống thông dạ dày: Ống được đặt trong dạ dày sau khi gây mê. Ống được kết nối trực tiếp với dạ dày và thức căn được chuyển đến dạ dày. Con mèo sẽ không cảm thấy khó chịu trong khi ống được gắn vào.
Khắc phục tình trạng mất nước
Dịch truyền tĩnh mạch được dùng để bù lượng nước bị mất ở mèo do nôn mửa hoặc tiêu chảy. Thuốc chống nôn cũng có thể được dùng khi cần thiết để ngăn ngừa nôn. Thuốc kháng sinh có thể được sử dụng để đẩy nhanh quá trình chữa lành bệnh.
Bổ sung vitamin
Trong thời gian khỏi bệnh, mèo của bạn có thể cần B12 và các phức hợp vitamin B khác cũng như bổ sung kali. Điều này cũng có thể cần được hỗ trợ từ bên ngoài. Bổ sung vitamin K cũng có thể được cung cấp để giải quyết các vấn đề về đông máu.
Làm thế nào để ngăn ngừa gan nhiễm mỡ ở mèo?
Vì gan nhiễm mỡ là một căn bệnh tiềm ẩn có thể gặp ở nhiều loài mèo, nên những người nuôi mèo nên cẩn thận về vấn đề này và cố gắng ngăn ngừa bệnh xảy ra bằng cách thực hiện một số biện pháp phòng ngừa. Mặc dù bệnh gan nhiễm mỡ ở mèo là bệnh có thể điều trị được, nhưng điều rất quan trọng đối với những người nuôi mèo là phải đề phòng và cố gắng ngăn ngừa bệnh trước khi nó xảy ra, vì rủi ro tính mạng và chi phí có thể khá cao.
Duy trì trọng lượng cơ thể lý tưởng
Vì mèo thừa cân thuộc nhóm nguy cơ cao nhất, bạn có thể cần thực hiện một số biện pháp phòng ngừa cho mèo của mình về vấn đề này. Bạn nên ngăn mèo ăn quá nhiều và khuyến khích nó tập thể dục. Hỏi ý kiến bác sĩ để xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh, mua đồ chơi để khuyến khích mèo vận động...
Vậy làm thế nào để bạn biết nếu con mèo của bạn thừa cân? Nếu eo của chon mèo trông như bị kẹp giữa hai chân khi nhìn từ bên cạnh, nếu bạn không thể đếm số xương sườn của chúng nếu không ấn vào eo mèo, nếu lưng mèo không thẳng và chân mũm mĩm, thì có thể mèo đã thừa cân.
Cho mèo ăn uống đầy đủ
Để ngăn ngừa bệnh gan nhiễm mỡ, bạn cần đảm bảo rằng mèo của bạn không bị béo phì và cũng nhận được lượng dinh dưỡng thích hợp. Giảm ăn hoặc ngừng ăn uống đột ngột hầu như luôn gặp ở bệnh này. Vì lý do này, hãy quan sát kỹ con mèo của bạn, đảm bảo rằng nó được cho ăn đủ lượng và nếu bạn thấy nó giảm ăn, hãy đưa mèo đến bác sĩ thú y kiểm tra.
Thay đổi chế độ ăn uống một cách từ từ
Những thay đổi đột ngột và mạnh mẽ trong chế độ ăn uống có thể làm rối loạn hệ tiêu hóa của mèo hoặc thậm chí khiến chúng mất cảm giác thèm ăn, cả hai đều có thể dẫn đến gan nhiễm mỡ. Vì vậy, khi bạn chuyển sang sử dụng thức ăn mới cho mèo, hãy tiến hành từ từ và bắt đầu bằng cách trộn thức ăn cũ với thức ăn mới trước. Quá trình này có thể tiếp tục trong 1-2 tuần. Nếu bạn điều chỉnh lượng thức ăn mới trong hỗn hợp từ ít hơn đến nhiều hơn, bạn có thể đảm bảo rằng mèo sẽ thích nghi với sự thay đổi nhanh hơn.
Giảm căng thẳng ở mèo
Mặc dù mèo hầu hết được biết đến là thú cưng thích ở nhà một mình, nhưng chúng thích ở gần con người. Việc ở một mình trong thời gian dài có thể khiến mèo của bạn trở nên căng thẳng. Đồng thời, các vấn đề như thay đổi môi trường sống, nhận nuôi vật nuôi mới, trẻ em, khách, thay đổi và cải tạo nhà cửa có thể gây căng thẳng và làm gián đoạn thói quen ăn uống của mèo. Điều này cũng sẽ liên quan tới tình trạng gan nhiễm mỡ.
Khám thú y định kỳ
Vì bệnh gan nhiễm mỡ xuất hiện do nhiều nguyên nhân, điều rất quan trọng là phải đưa mèo đi khám bác sĩ thú y hàng năm và đảm bảo rằng các biện pháp phòng ngừa được thực hiện khi cần thiết để ngăn ngừa gan nhiễm mỡ có thể xảy ra.
Khi nào nên đưa mèo bị gan nhiễm mỡ đến bác sĩ thú y?
Giảm cảm giác thèm ăn và sụt cân nhanh chóng không tốt cho mèo. Cân nặng có thể giảm từ 40% đến 60% trọng lượng cơ thể và thường mất ít nhất 25% trọng lượng cơ thể. Vì lý do này, nếu bạn quan sát thấy mèo giảm cảm giác thèm ăn, sụt cân nhanh và suy nhược kéo dài hơn một vài ngày, bạn nên đưa nó đi khám thú y ngay lập tức.
Bệnh gan nhiễm mỡ ở mèo có lây không?
Xem xét về nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ ở mèo, chúng ta có thể nói rằng căn bệnh này không lây nhiễm.
Chế độ ăn của mèo bị gan nhiễm mỡ như thế nào?
Vì phương pháp điều trị chính cho mèo bị gan nhiễm mỡ là điều chỉnh chế độ ăn uống. Nhu cầu protein của mèo phải được đáp ứng ngay lập tức để đẩy lùi cơn đói. Sẽ rất thích hợp khi cho những con mèo không chán ăn sử dụng ống thông cho ăn.
Khi mèo có thể tự ăn hoàn toàn trong vài tuần, bạn cần cho mèo ăn chế độ ăn bổ sung protein và không chứa carbohydrate. Cần chú ý đảm bảo rằng thức ăn bạn cung cấp cho mèo phải có độ đặc nhất định để dễ nuốt và tiêu hóa. Một chế độ ăn uống bổ dưỡng và cân bằng là rất quan trọng. Bác sĩ thú y sẽ hướng dẫn bạn cách xây dựng chế độ ăn cho mèo phù hợp nhất dựa trên nhu cầu dinh dưỡng, độ tuổi và giống mèo. Việc bổ sung các chất dinh dưỡng có chứa taurine và vitamin E vào chế độ ăn của mèo cũng sẽ có lợi.
Các câu hỏi thường gặp
Bệnh gan nhiễm mỡ ở mèo có chữa khỏi không?
Có, gan nhiễm mỡ có thể được điều trị bằng các biện pháp phòng ngừa và phương pháp phù hợp.
Trung bình mất bao lâu để điều trị bệnh gan nhiễm mỡ?
Thời gian điều trị khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân cơ bản, nhưng trung bình từ 6 – 7 tuần.