Viêm tụy ở mèo

Viêm tụy ở mèo là gì?

Viêm tụy như tên gọi là tình trạng viêm của tuyến tụy. Viêm tuyến tụy gây ra nhiều triệu chứng như đau và các vấn đề về tiêu hóa ở mèo. 

Tụy nằm trong khoang bụng của mèo, cạnh dạ dày. Đây là một cơ quan mỏng, dài và có màu hơi hồng. Ngoài việc hỗ trợ các chức năng nội tiết, tuyến tụy còn giúp hệ thống tiêu hóa hoạt động tốt nhờ các enzym khác nhau. Khi viêm tụy phát triển ở mèo, chức năng của tuyến tụy bị suy giảm và các vấn đề thứ cấp có thể xảy ra ở các phần khác của bụng. Các vấn đề có thể xảy ra bao gồm các bệnh liên quan đến túi mật, gan hoặc ruột. 

Có hai loại viêm tụy, cấp tính và mãn tính. Viêm tụy cấp xảy ra đột ngột và nhanh chóng, ít hoặc không có biến đổi bệnh lý. Viêm tụy mãn tính tồn tại trong một thời gian dài và có thể gây ra những thay đổi không thể đảo ngược trong tuyến tụy. Viêm tụy cấp thường gặp ở mèo, làm suy giảm nghiêm trọng chức năng của tuyến tụy. Ở những con mèo bị viêm tụy cấp tính, tình trạng này thường trở thành viêm mãn tính sau đó. Những con mèo bị viêm tụy mãn tính thường phát triển các triệu chứng của bệnh này vào những giai đoạn sau này trong cuộc đời của chúng.

Thông thường, cơ chế bảo vệ của cơ thể ngăn không cho men tụy do tuyến tụy sản xuất “tự tiêu hóa”. Tuy nhiên, nếu cơ chế này bị suy yếu trong một số trường hợp, các enzym tuyến tụy sẽ được kích hoạt và bắt đầu tổn thương tuyến tụy. Điều này gây ra viêm tụy.

Các triệu chứng viêm tụy ở mèo là gì?

Các triệu chứng của viêm tụy ở mèo thường không đặc hiệu.

• Đau bụng: Một trong những cách tốt nhất để biết mèo có bị đau bụng hay không là bế nó lên đùi. Con mèo của bạn có thể kêu meo meo, rít lên hoặc cố gắng rời khỏi lòng bạn. Nếu bác sĩ thăm khám và chạm vào khu vực nhạy cảm hoặc đau đớn, phản ứng lo lắng của mèo sẽ hỗ trợ cho việc xác định triệu chứng đó.

• Nôn mửa: Mèo có thể nôn mửa vì nhiều lý do và triệu chứng này không phải là duy nhất đối với bệnh viêm tụy. Tuy nhiên, có khả năng mèo của bạn sẽ bị nôn do đau bụng hoặc các vấn đề thứ cấp phát triển do viêm tụy. 

• Sụt cân: Mèo bị viêm tụy có thể bị giảm cân do các triệu chứng như nôn mửa, tiêu chảy và chán ăn. 

• Tiêu chảy: Một trong những triệu chứng phổ biến nhất ở mèo bị viêm tụy là tiêu chảy vì tuyến tụy đóng một vai trò quan trọng của hệ thống tiêu hóa. 

• Mất nước: Mèo bị viêm tụy có thể không muốn uống nước vì nó uể oải và cũng có thể bị tiêu chảy. Sự kết hợp của việc uống không đủ chất lỏng và tiêu chảy có thể dẫn đến tình trạng mất nước nghiêm trọng ở mèo. 

• Sốt: Thân nhiệt của mèo  có thể tăng cao do viêm tụy. 

• Chán ăn: Một con mèo cảm thấy không khỏe, đau bụng và nôn mửa thường sẽ chán ăn và không muốn ăn bất cứ thứ gì. 

• Tử vong: Đây tất nhiên là một trong những hậu quả nghiêm trọng nhất của bệnh viêm tụy. Nếu viêm tụy cấp nặng không được điều trị, nó thậm chí có thể gây tử vong. 

Mèo có thể trở nên thờ ơ, muốn trốn tránh, nhắm mắt ngồi lâu và không phản ứng, thay đổi thói quen ăn uống, vệ sinh… Bạn nhất định không được bỏ qua những triệu chứng như vậy và nhất định nên đưa mèo đến bác sĩ thú y.

Nguyên nhân gây viêm tụy ở mèo là gì?

Mặc dù nguyên nhân phát triển bệnh viêm tụy ở mèo vẫn chưa được hiểu đầy đủ, nhưng bệnh này có thể gặp ở hầu hết các nhóm tuổi và tình trạng bệnh. Thông thường, viêm đường mật (viêm gan và ống dẫn mật), bệnh viêm ruột, tắc nghẽn ống dẫn mật, khối u, chấn thương tụy, v.v. có thể xảy ra tùy thuộc vào hoàn cảnh. Ngoài ra, việc uống thuốc và các chất độc hại có thể gây nguy cơ viêm tụy ở mèo.

Viêm tụy ở mèo được chẩn đoán như thế nào?

Viêm tụy có thể được chẩn đoán bằng xét nghiệm máu cũng như khám sức khỏe.  Viêm tụy có thể được phát hiện bằng cách đo số lượng hồng cầu và bạch cầu, xét nghiệm chức năng cơ quan và FPLI (xét nghiệm phản ứng miễn dịch lipase tụy). Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể đề nghị chụp X-quang hoặc siêu âm tùy theo tình hình. 

Xét nghiệm máu có thể cho thấy dấu hiệu thiếu máu, tăng hoặc giảm các chất gây viêm, tăng ure huyết, tăng men gan, tăng cholesterol, tăng bilirubin và tăng đường huyết.

Các xét nghiệm đo amylase và lipase huyết thanh không đủ để chẩn đoán viêm tụy vì các giá trị này có thể tăng trong các bệnh khác. Do đó, đo lipase tụy là một trong những xét nghiệm nhạy cảm nhất trong chẩn đoán viêm tụy.

Làm thế nào để điều trị viêm tụy ở mèo?

Nếu một con mèo bị viêm tụy cấp tính, điều rất quan trọng là phải tuân theo kế hoạch điều trị mà bác sĩ thú y đưa ra. Thông thường, mèo sẽ được ngừng cho ăn qua miệng và truyền tĩnh mạch để tuyến tụy được nghỉ ngơi, hồi phục và không gây nôn. Liệu pháp truyền dịch tích cực được bắt đầu.

Một số con mèo mắc viêm tụy bị mất chất lỏng nghiêm trọng và việc bổ sung chất lỏng bị mất này là một phần quan trọng của quá trình điều trị. Chất điện giải bị mất do nôn mửa và tiêu chảy có thể được bổ sung trong dịch truyền tĩnh mạch. Con mèo của bạn cũng có thể được dùng thuốc bảo vệ dạ dày, chống nôn, thuốc kháng sinh và thuốc giảm đau, để kiểm soát một số triệu chứng.

Mèo có thể ở lại phòng khám trong suốt thời gian điều trị. Trong trường hợp các triệu chứng viêm tụy giảm dần và hồi phục dần dần, dinh dưỡng đường miệng sẽ được đưa vào dần dần. Trước hết, mèo không được nôn trong một khoảng thời gian nhất định. Sau đó, bác sĩ sẽ kiểm tra xem mèo có nôn nữa hay không bằng cách cho uống một ít nước. Nếu không quan sát thấy hiện tượng nôn, thì bắt đầu cho ăn bằng thức ăn nhỏ có hàm lượng chất béo cao.

Nếu mèo của bạn bị viêm tụy mãn tính, triệu chứng co giật nghiêm trọng có thể cần đến sự can thiệp của thú y.  Điều trị triệu chứng như kiểm soát nôn, truyền chất lỏng hoặc sử dụng thuốc có thể được yêu cầu trong những cơn co giật này.

Viêm tụy có lây không?

Không, viêm tụy không phải là bệnh truyền nhiễm. Mặc dù nguồn gốc của bệnh về cơ bản là không rõ, nhưng không có lý do gì đáng lo ngại về mặt lây nhiễm.

Làm thế nào để ngăn ngừa viêm tụy ở mèo?

Viêm tụy là một căn bệnh rất đau đớn và mệt mỏi. Do đó, điều rất quan trọng là phải biết các yếu tố nguy cơ có thể gây ra viêm tụy và có biện pháp phòng ngừa phù hợp. Bác sĩ thú y chính là người sẽ đưa ra lời khuyên chính xác nhất để giảm nguy cơ mắc bệnh viêm tụy cho mèo. Một chế độ ăn uống và chất bổ sung nhất định sẽ hỗ trợ sức khỏe tuyến tụy hoặc giữ cân nặng cho mèo của bạn ở mức cân bằng, có thể là một trong những khuyến nghị của bác sĩ.

Ngoài viêm tụy cấp, các đợt viêm tụy mãn tính cũng cần được kiểm soát. Nếu mèo của bạn có tiền sử viêm tụy, bạn nên theo dõi mọi thay đổi trong thói quen ăn uống, mức độ hoạt động và nhu động ruột của mèo. Nếu mèo của bạn xuất hiện các triệu chứng như nôn mửa và đau bụng, bạn nên đến gặp bác sĩ ngay lập tức để tránh những hậu quả nghiêm trọng như bệnh tiểu đường và suy tụy ngoại tiết. Cả hai bệnh này đều có thể xảy ra do viêm tụy mãn tính.